Główny Urząd Statystyczny podał ile wyniosła inflacja w marcu 2024 r. Inflacja CPI kontynuuje spadkową dynamikę. W lutym po 35 miesiącach inflacja w końcu wróciła do celu inflacyjnego, który w Polsce wynosi 2,5% z odchyłami o +/- 1 p. proc. Zgodnie z finalnym odczytem inflacja w marcu 2024 wyniosła 2% i jest to wynik lepszy od prognoz, które zakładały 2,2%, ale gorszy od odczytów flash z końca marca, które wynosiły 1,9%. W ujęciu miesięczny ceny wzrosły o 0,2%.
- Inflacja CPI w marcu 2024 roku była wyższa od odczytu flash, ale niższa od prognoz i wyniosł 2%
- Na wysokość inflacji w ujęciu rocznym wpływ miał wzrost cen towarów o 0,4% oraz cen usług o 6,6%
- W stosunku do marca 2023 roku żywność była tańsza o 0,3%, natomiast napoje bezalkoholowe podrożały o 6,4%
Finalna wysokość inflacji w marcu 2024 roku wyniosła 2%. Na wzrost ten przełożył się wzrost cen usług o 6,6% oraz wzrost cen towarów o 0,4%. W stosunku do lutego 2024 ceny wzrosły o 0,2% (0,3% usługi i 0,1% towary).
Żywność i napoje bezalkoholowe w ujęciu rocznym wzrosły o 0,3%, natomiast w ujęciu miesięcznym odnotowano spadek o 0,1%. Wyraźnie spadły koszty transportu które były w stosunku do marca 2023 roku tańsze o 2,9% (wzrost o 0,1% m/m). Duży udział w koszyku konsumpcyjnym GUS (20,43%) ma „użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii”. Ta kategoria podrożała o 1,3% r/r, natomiast w ujęciu miesięcznym ceny były bez zmian.
W stosunku do marca 2023 roku najmocniej podrożały kategorie „edukacja” (o 9%), „restauracje i hotele” (o 8,6%) oraz „napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe” (o 5,2%).
W porównaniu z miesiącem analogicznym poprzedniego roku wyższe ceny w zakresie restauracji i hoteli (o 8,6%), mieszkania (o 1,5%) oraz napojów alkoholowych i wyrobów tytoniowych (o 5,2%) podniosły ten wskaźnik odpowiednio o 0,47 p. proc., 0,38 p. proc. i 0,29 p. proc. Niższe ceny w zakresie transportu (o 2,9%) i żywności (o 0,3%) obniżyły ten wskaźnik odpowiednio o 0,27 p. proc. i 0,07 p. proc. – pisze GUS.
Żywność i napoje bezalkoholowe odpowiadają za 27,63% koszyka GUS. Oznacza to, że zmiany cen żywności ma istotny wpływ na odczyt inflacji. Zmiana cen żywności i napojów bezalkoholowych o 1% zmienia odczyt inflacji o blisko 0,28 p. proc. Z tego powodu warto przyjrzeć się, które artykuły żywnościowe najmocniej drożały.
Inflacja w marcu 2024: żywność tańsza o 0,3%, napoje droższe o 6,4%
Cała kategoria „żywność i napoje bezalkoholowe” podrożała o 0,3% rok do roku. Było jednak duże zróżnicowanie w inflacji żywności oraz napojów bezalkoholowych. Żywność w ujęciu rocznym potaniała o 0,3%. Natomiast napoje bezalkoholowe podrożały aż o 6,4%. Najmocniej w ujęciu rocznym drożała herbata (12%) oraz soki owocowe i warzywne (10,9%). Odnotowano również wyraźny wzrost cen kakao i czekolady w proszku (o 6,9%). W kategorii napojów bezalkoholowych nie ma ani jednego produktu, który potaniał na przestrzeni ostatniego roku. W przypadku żywności taki produktów jest co najmniej kilkanaście. Wśród nich najmocniej taniał cukier (o 18,3%) oraz tłuszcze roślinne (o 16,7%).
Z pozostałych kategorii należy zwrócić uwagę na wzrost cen wyrobów tytoniowych, które podrożały o 8,1%. W stosunku do marca 2023 roku wyraźnie wzrosło utrzymanie mieszkania. Energia cieplna podrożała o 7,5%, zaopatrywanie w wodę o 9%, usługi kanalizacyjne o 9,7%. Usługi związane z utrzymanie gospodarstwa domowego były droższe o 12,1%. Należy jednak zwrócić uwagę, że w tej kategorii potaniały nośniki energii o 2,5%, na co składa się m.in. spadek cen opału o 16,1%.
Warto także odnotować, że usługi stomatologiczne podrożały w ciągu roku o 9,7%. Podobny wzrost odnotowano w usługach lekarskich – o 10,1%.
Ważną informacją może być też kwestia związana z transportem. Samochody osobowe na przestrzeni ostatniego roku potaniały o 4%. Z kolei paliwo do nich było tańsze o 4,5%. Na spadek cen paliw złożył się spadek cen oleju napędowego o 4,8%, benzyny o 3,7% oraz paliwa ciekłego i pozostałych paliw o 9,2%.
Utrzymanie tarcz antyinflacyjnych zatrzymałoby inflację w celu
Kwietniowy odczyt może nie być już tak optymistyczny. Z początkiem drugiego kwartału zniesiono część tarcz antyinflacyjnych i powrócił 5% VAT na żywność. To najprawdopodobniej przyczyni się do wzrostu cen, a w efekcie wzrostu inflacji. Wzrost może być jednak mniejszy niż pierwotnie zakładano. Największe sieci sklepów już zapowiedziały, że nie podwyższą cen. To może być istotny czynnik obniżający poziom inflacji gdyż żywność i napoje bezalkoholowe stanowią ponad 25% koszyka zakupowego GUS.
Co również warto odnotować, Narodowy Bank Polski w swoim komunikacie zaznaczył, że przy założeniu braku podwyżki stawki podatku VAT na żywność i utrzymaniu cen energii na niezmienionym poziomie do końca br., inflacja od lutego do końca 2024 r. mogłaby pozostać na poziomie zgodnym z celem inflacyjnym NBP. Mając na uwadze obecny trend wydaje się to być prawdopodobnym scenariuszem.
