Stabilność i wzrost, czyli dwa priorytety chińskiej gospodarki

Wyzwania dla chińskiej gospodarki  na 2023 rok to przede wszystkim odbudowanie gospodarki po pandemii. W tym kontekście duże znaczenie będą mieć przywrócenie stabilności, podtrzymanie wzrostu oraz odzyskanie zaufania rynkowego. 

Wyzwania dla chińskiej gospodarki na 2023 rok

Gdy w grudniu 2022 roku oficjalnie zerwano z polityką zero-COVID, gospodarka zaczęła się odradzać. Wówczas chińska gospodarka znajdowała się w trudnej sytuacji, notując wzrost PKB na poziomie 3%. Na problemy gospodarcze złożyły się czynniki takie, jak zastój na rynku nieruchomości, wysoka stopa bezrobocia oraz słabnące wyniki eksportu.

Wydaje się, że niemożliwe jest szybkie rozwiązanie powyższych problemów, aby powrócić na ścieżkę dynamicznego wzrostu. W obliczu tych wiadomości polityka rządu Chin podkreśla trzy priorytety: wzrost, stabilność i zaufanie.

Zobacz także: Wydatki na B+R, czyli jak Chiny zyskują, a UE traci na konkurencyjności

Jak Chiny mogą przywrócić wzrost?

Odnotowany wzrost na poziomie 3% był najniższy od 40 lat. Obecnie konsensus rynkowy na 2023 rok wynosi 5%, pomimo że nie podano oficjalnych prognoz Pekinu.

W obliczu tych czynników chińscy decydenci prawdopodobnie będą chcieli nadać priorytet konsumpcji krajowej. Według oświadczenia wydanego po corocznej konferencji rządowej odczyt wskazuje na wszechstronne wysiłki na rzecz zwiększenia zdolności konsumpcyjnych oraz poprawy warunków konsumpcji. Zwiększone mają zostać dochody mieszkańców miast i wsi za pośrednictwem wielu kanałów. Wspierana ma być konsumpcja rozumiana zwłaszcza przez poprawę warunków mieszkaniowych czy system opieki nad osobami starszymi.

W tym przypadku mowa może być szczególnie o generowanie większego zatrudnienia i pobudzanie wzrostu dochodów oraz pogłębianie reform w celu zlikwidowania przepaści między obszarami wiejskimi a miejskim. Teoretycznie pomogłoby to zmniejszyć różnice i stać się katalizatorem zmian gospodarczych.

Zobacz także: British Airways i Virgin Atlantic wracają do Chin po 3 latach

Kształtowaniu polityki w 2023 roku będzie sprzyjać zatem dążenie do stabilności. Wzrost musi być chroniony, a działania rządu zapobiegać poważnym zagrożeniom gospodarczym i finansowym. Istotne jest również kontrolowanie ryzyka związanego z zadłużeniem samorządów lokalnych. W bieżącym roku nacisk zostanie położony na finansowanie rolnictwa, małych i średnich przedsiębiorstw oraz promowanie rozwoju ekologicznego przemysłu. Ten rok minie również pod znakiem zmniejszania problemów mieszkaniowych. Bańka na chińskim rynku mieszkaniowym jest poważnym problemem strukturalnym. Aktualnie kredyty bezpośrednio powiązane z nieruchomościami stanowią prawie 40% kredytów bankowych, dochody związane z nieruchomościami stanowią 50% finansów samorządów, a nieruchomości stanowią 60% miejskich aktywów gospodarstw domowych. Jeszcze w 2020 roku wprowadzono tzw. politykę trzech czerwonych linii, co miało ograniczyć ryzykowne pożyczki oraz spekulacje. W 2021 roku na rynku odnotowano dynamiczny spadek cen i sprzedaży. Jak już wspominaliśmy, rząd zdecydował się na przemodelowanie całego systemu (Więcej: Pekin zapowiada transformację chińskiego sektora nieruchomości).

Analitycy Polskiego Instytutu Ekonomicznego już kilka miesięcy temu podawali, że formuła chińskiego modelu gospodarczego powoli się wyczerpuje:

W jego centrum jest wysoka stopa inwestycji krajowych wahająca się pomiędzy 40 proc. a 45 proc. PKB finansowanych z równie wysokich oszczędności. Inwestycje były z kolei finansowane tanimi pożyczkami z kontrolowanych przez państwo banków, co doprowadziło do lawinowego wzrostu zadłużenia. Na koniec 2021 r. dług osiągnął wartość 290 proc. PKB, co nie odbiega wprawdzie od poziomu obserwowanego w państwach wysoko rozwiniętych, jednak zwraca uwagę tempo jego przyrostu – od 2009 r. urósł on dwukrotnie, stanowiąc 41 proc. wzrostu długu całego świata

Wiele mówi się również o spadku zaufania do chińskiej gospodarki. Powiązane jest to przede wszystkim z restrykcyjnym systemem zwalczania wirusa, co zdaniem wielu stanowiło odejście od systemu rynkowego. Odbudowa zaufania to jednak długoterminowy program. Zaufanie rynku wymaga zarówno natychmiastowych działań, takich jak przywrócenie podstaw prawnych równego traktowania i neutralności konkurencyjnej przedsiębiorstw państwowych i prywatnych, jak i zapewnienie większego wsparcia dla przedsiębiorstw prywatnych w polityce i opinii publicznej.

Po latach pandemii i przedłużających się obostrzeń gospodarczych Chiny chcą wkroczyć na ścieżkę wzrostu. Strategicznym problemem może się okazać zatem rozwój i wzmocnienie jednolitego rynku krajowego, połączonego z rynkami światowymi. ChRL musi odnaleźć się również w nowej rzeczywistości gospodarczej, która uwzględnia coraz bardziej podzielony świat.

Chiński juan wypchnie kiedyś dolara? Nie. Powstanie dwubiegunowy system walutowy