Nowy prezes Banku Japonii stanie przed wyzwaniem uzdrowienia gospodarki
Kazuo Ueda został powołany na stanowisko prezesa Banku Japonii, po dekadzie urzędowania prezesa Kurody
Japonia zmaga się z szeregiem problemów, nie tylko gospodarczych, ale i demograficznych. Nowy prezes Banku Japonii (BOJ) ma stawić czoła części z nich. Powołanie na to stanowisko Kazuo Uedy w miejsce sprawującego tę funkcję od 10 lat Haruhiko Kurody zaskoczyło wiele osób. Japonia odbudowuje się po pandemii wolniej, niż przewidywano i na razie nie pomogło nawet otwarcie na ruch turystyczny. Inflacja osiągnęła najwyższy poziom od 41 lat. Jakie wyzwania stoją przed nowym prezesem?
Nowy prezes Banku Japonii
Ubiegłotygodniowy wybór nowego prezesa Banku Japonii okazał się zaskakujący. Premier Japonii Fumio Kishida powołał na to stanowisko Kazuo Uedę. Ueda to 71-letni profesor ekonomii. To pierwszy profesor akademicki, który stanie na czele banku centralnego Japonii od czasów II wojny światowej. Ueda posiada już pewne doświadczenie w pracach banku centralnego. W latach 1998-2005 zasiadał w Radzie Banku Japonii. W tym okresie wprowadzono m.in. niekonwencjonalną politykę cięcia kosztów pożyczek do zera, co miało pobudzić japońską gospodarkę. Uedę określa się jako ostrożnego i rozważnego.
Powołanie nastąpiło z powodu końca kadencji poprzedniego prezesa – Haruhiko Kurody. Jego zastępca, według doniesień, podobno odrzucił posadę. Kuroda był najdłużej urzędującym prezesem Banku Japonii w historii i głównym architektem ultra ekspansywnej polityki monetarnej. Decydował się na wprowadzenie ujemnych stóp procentowych, a także przeznaczył spore sumy na obligacje rządowe. Naciskał na utrzymanie stóp procentowych na tym samym poziomie w ostatnim czasie, kiedy inne banki centralne świata podnosiły swoje, co w części spowodowało spadek wartości jena w stosunku do dolara.
Kandydaturę Uedy musi jeszcze potwierdzić Zgromadzenie Narodowe.
Zobacz też: Wojna chipowa się rozkręca. Japonia i Niderlandy dołączą do Stanów Zjednoczonych
Japonia odbudowuje się wolniej niż zakładano
Japonia po pandemii odbudowuje się wolniej, niż się tego spodziewano. Ostatnie dane wskazują, że PKB Japonii wzrósł w IV kwartale 2022 r. jedynie o 0,2 proc. Eksperci spodziewali się wyniku na poziomie 0,5 proc., po tym, jak kraj znów otworzył się na ruch turystyczny z zagranicy.
Zobacz też: Japonia znów otwiera ruch bezwizowy i znosi limity przylotów
Zaskakuje także inflacja. W grudniu 2022 r. wskaźnik cen towarów i dóbr konsumpcyjnych wyniósł 4 proc. r/r. wobec 2 proc. celu inflacyjnego Banku Japonii. Część komentatorów twierdzi, że presja inflacyjna rośnie. Dla Japonii inflacja na poziomie 4 proc. oznacza najwyższy wynik od 41 lat! Bank Japonii wskazuje jednak, że inflacja napędzana jest głównie przez czynniki zewnętrzne, w ostatnim czasie wojnę na Ukrainie. Ponieważ nie widać pobudzenia popytu, a wynagrodzenia rosną w stabilnym tempie, Bank Japonii komunikował jak dotąd, że nie zamierza podnosić stóp procentowych. Japonia nadal pozostaje państwem z jedną z najniższych stóp inflacji na świecie.
Inflacja Japonii r./r. w ciągu 25 lat. Źródło: tradingeconomics.com
Nowy prezes Banku Japonii i stare wyzwania
Eksperci wskazują, że Ueda przejmuje stery banku centralnego w trudnym momencie dla gospodarki japońskiej. Silnie ekspansywna polityka monetarna Banku Japonii doprowadziło do sytuacji, z której trudno się „wydostać”, nie zagrażając stabilności finansów publicznych. W najbliższych latach Bank Japonii możliwe, że będzie zmuszony zmienić dotychczasowe nastawienie z powodu rosnącej inflacji, słabnącego jena i wysokich wydatków rządowych, które w długim okresie będą trudne do utrzymania na obecnych poziomach. To wyzwanie dla Uedy.
Wyzwania demograficzne Japonii
Japonia jest trzecią co do wielkości gospodarką na świecie według Banku Światowego. Ważnym problemem w kontekście gospodarczym jest też sytuacja demograficzna. Japonię zamieszkuje blisko 125 mln obywateli. W 2022 r. urodziło się jedynie 800 tysięcy dzieci. W latach 70. było to jeszcze ponad 2 mln. Przy tym oczekiwana długość życia Japończyków wydłuża się. W Japonii ok. 28% społeczeństwa ma więcej niż 65 lat – wynika z danych Banku Światowego. Niektóre projekcje wskazują, że do końca tego stulecia populacja Japonii spadnie do poziomu ok. 50 mln osób. Sytuacja ta w oczywisty sposób stawia wyzwania dla utrzymania obecnego systemu emerytalnego. Japoński rząd zapowiada, że podwoi budżet na programy zachęcające do posiadania dzieci.
Największe gospodarki świata. W 2023 roku na szczycie pozostają USA, Chiny i Japonia
