Eksport był w ostatnich latach motorem napędowym polskiej gospodarki. To właśnie dzięki sprzedaży towarów i usług za granicę, udało nam się relatywnie suchą stopą przejść przez kryzys pandemiczny. Są jednak sektory, które w ciągu pandemii i kryzysu energetycznego rozwijały się wolniej oraz te, które notowały wysokie wzrosty. Do tych drugich należy eksport żywności.
Polski eksport żywności rośnie
W najnowszym Tygodniku PIE (48/2023), eksperci przyjrzeli się eksportowi Polski. Jak wynika z danych publikowanych przez agencje statystyczne, cały czas zwiększa się wartość polskiego eksportu. Wzrost ten zawdzięczamy głównie zmianom cen wynikającym ze spadku wolumenu eksportu. Wartość eksportu w III kwartale 2023 r. była o 3% wyższa r/r. Największe wzrosty udziału w wartości polskiego eksportu w porównaniu z III kwartałem 2019 r., czyli ostatnim okresem przed pandemią, zanotowano w grupach towarowych urządzenia elektryczne i artykuły spożywcze.
Udział każdej z nich w polskim eksporcie wzrósł o ponad 1 p.p. Jednocześnie tylko w grupie artykułów spożywczych odnotowano wyraźny wzrost udziału także w porównaniu z poprzednim rokiem – o 0,5 p.p., do poziomu 11%. Nie było to związane tylko ze zmianami cen, lecz także ze wzrostem wolumenu eksportu tej grupy.
Eksport samochodów wciąż odbija się po pandemii
Z kolei najważniejsza grupa towarowa w polskim eksporcie – pojazdy samochodowe – wciąż odbija się po pandemii. Ta grupa odnotowała najwyższy wzrost r/r, ale udział tej kategorii w porównaniu z 2019 r. spadł o 0,5 p.p. Największy spadek w ujęciu 5-letnim odnotowano w grupach: komputery, wyroby elektroniczne i optyczne (o 1p.p. do 7%) oraz meble (o 0,8 p.p. do niecałych 4%)
W strukturze geograficznej widoczne były zmiany związane z wojną w Ukrainie – wzrost znaczenia Ukrainy, dekoniunktura w Niemczech. Wśród 10 państw, w których wartość polskiego eksportu wynosiła powyżej 1 mld EUR w trzech kwartałach 2023 r., wartość eksportu od 2019 r. co najmniej podwoiła się w czterech. Największy wzrost odnotowano w Meksyku (3,4-krotny wzrost do prawie 2 mld EUR). Dalsze miejsca przypadły: Turcji i Indiach (2,4-krotny wzrost do wartości odpowiednio 3,4 mld EUR i 1,2 mld EUR) i Ukrainie (2,2-krotny wzrost do wartości 8,1 mld EUR).
Największe wzrosty udziałów w eksporcie od 2019 r. dotyczyły: Ukrainy (o 1,31 p.p.), Holandii i Francji (po 0,6 p.p), a największe spadki – Rosji (-2,3 p.p.), Niemiec (-0,9 p.p.) oraz Wielkiej Brytanii (-0,6 p.p.). Struktura wynika więc w pewnej mierze z przetasować wywołanych wojną na Ukrainie.
Zobacz też: Nasza karma dla zwierząt podbija świat. Polska eksportową potęgą
Zmiany w strukturze geograficznej mają związek ze szlakami omijania sankcji nałożonych na Rosję i Białoruś po inwazji na Ukrainę. Znacząco wzrósł eksport do państw Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej, do których Polska przed 2022 r. eksportowała niewiele. Wzrost odnotowano także w handlu z innymi państwami, które stanowią drogę obchodzenia sankcji nałożonych na Rosję. Rekordzistą jest Kirgistan, w którym wartość eksportu była 22-krotnie wyższa niż w okresie przed pandemią COVID-19. Znaczące wzrosty dotyczyły także: Armenii (5,6-krotnie), Kazachstanu i Uzbekistanu (ponad 2,5-krotnie) oraz Turcji (2,4-krotnie).
W imporcie w perspektywie pięciu lat wybija się wzrost wartości importu surowców. Zaliczamy do tego 16-krotny wzrost importu węgla z Kolumbii czy czterokrotny wzrost wartości importu ropy naftowej z Arabii Saudyjskiej. Aż 14-krotnie wzrósł import ropy z Norwegii. Wśród ciekawych zmian wybija się jeszcze trzykrotny wzrost wartości importu z Bułgarii – przede wszystkim za sprawą importu broni o wartości ponad 580 mln EUR.
Niemiecki eksport samochodów do Kirgistanu wzrósł o 5500%. Tak Zachód udaje, że nie handluje z Rosją
