Eksport aut na Białoruś sposobem na omijanie sankcji na Rosję

Sankcje nałożone na Rosję już od kilku lat w mniejszym bądź większym stopniu uprzykrzają życie obywatelom Federacji. Pół roku temu pojawiły się doniesienia o ogromny wzroście eksportu samochodów do Kirgistanu. Obecnie odnotowujemy podobny trend na Białorusi. Eksport aut na Białoruś ponownie ma służyć omijaniom sankcji nałożonych na Rosję.

Eksport aut na Białoruś

Jak podaje Jan Strzelecki, specjalista Polskiego Instytutu Ekonomicznego, dynamiczny wzrost eksportu samochodów z Unii Europejskiej na Białoruś, który możemy obecnie obserwować, wynika przede wszystkim z chęci omijania sankcji gospodarczych nałożonych na Federację Rosyjską. Między 2021 rokiem a 2023 wartość sprzedanych samochodów z UE na Białoruś wzrosła o 642%. Za sam ubiegły rok kwota eksportu wyniosła 262 mld euro. Warto zaznaczyć, że najbardziej zauważalny był wzrost eksportu samochodów luksusowych oraz o dużej pojemności silnika. To właśnie na eksport tych samochodów do Rosji zostały nałożone sankcje.

Zobacz także: Poziom życia w Wielkiej Brytanii kolejny rok się nie poprawi

Jak czytamy w badaniu PIE:

Przykładowo, w kategorii aut o pojemności silnika powyżej 2500 cm³ sprzedaż zwiększyła się aż o 1666 proc. Znaczący wzrost sprzedaży dotyczył także innych kategorii towarów związanych z przemysłem motoryzacyjnym. Eksport przyczep i naczep wzrósł o 342 proc., motocykli – o 1191 proc., pojazdów silnikowych do transportu towarów – o 80 proc.

Rosyjska agresja, na skutek której firmy podejmujące działania gospodarcze z tym państwem traciły swój wizerunek oraz oczywiście sankcje doprowadziły do wygaszenia oficjalnej wymiany handlowej między Zachodem a Rosją. Oficjalnie możemy obserwować spadek sprzedaży samochodów z UE do Rosji rzędu 90% między 2021 a 2023 rokiem. Jak wymienia Strzelecki także sprzedaż części samochodów spadło o 91%, przeczep o 93% oraz traktorów o 96%.

Z drugiej strony warto wspomnieć o problemach rosyjskiej motoryzacji. Obecnie na skutek sankcji przemysł samochodowy w Rosji doznaje problemów przez braki zaawansowanych komponentów sprowadzanych z państw zachodnich. Dodatkowo zachodni producenci, którzy zapewniali dostęp do technologii, postanowili opuścić rynek agresora. Na skutek tego produkcja przytaczanego sektora spadła niemal o 40% przez dwa lata.

Obchodzenie sankcji przez eksport aut na Białoruś

Po napaści na Ukrainę Białoruś odnotowuje ogólne pogłębienie ujemnego salda wymiany handlowej z państwami Unii Europejskiej. Wartość importu państw europejskich z Białorusi od wojny spadł o 75%. Nałożone sankcje spowodowały, że Białoruś straciła rynki zbytu w tak ważnych gałęzi jak sprzedaż produktów ropopochodnych oraz nawozów i soli potasowych.

Z drugiej strony eksport z państw unijnych na Białoruś nie został ograniczony. Niektóre państwa nawet podniosły swój wolumen sprzedaży. My nie jesteśmy wyjątkiem. Polska według danych PIE w latach 2021-2023 zwiększyło swój eksport na Białoruś o około 66,7%. Polska jest także największym unijnym eksporterem na Białoruś. W kontekście samochodów jednak dominują Niemcy, którzy odpowiadają za 42% eksportu samochodów z UE. Na kolejnym miejscu jest Polska odpowiadająca za 27% i Litwa za 10%.

Zobacz także: METRANS wprowadza nowe połączenie z Ukrainą! Pociągi znów pojadą przez Polskę

W samej Unii Europejskiej pojawiają się pomysły uszczelnienia sankcji. Jak czytamy następnie:

Krokiem w kierunku uszczelnienia sankcji na Rosję może być dyrektywa przyjęta 12 kwietnia br. przez Radę UE, która nakazuje państwom członkowskim wprowadzenie odpowiedzialności karnej za obchodzenie sankcji. Kary mają objąć m.in. handel towarami objętymi embargiem oraz transakcje z państwami lub podmiotami, które zostały nimi objęte. Skutki nowego prawa będą jednak znacznie odsunięte w czasie: państwa członkowskie mają ponad rok na jej zaimplementowanie.

Wiele zależeć będzie także od determinacji poszczególnych rządów do jego skutecznego wdrażania. Ponieważ eksport samochodów na Białoruś nie jest nielegalny, a powiązania rynku białoruskiego i rosyjskiego są bardzo silne, dopiero objęcie Białorusi embargiem na sprzedaż aut doprowadziłoby do uszczelnienia sankcji nałożonych na Rosję w sektorze motoryzacyjnym.

Eksport samochodów do Kirgistanu

Jak zauważył Robin Brooks, ekonomista Goldman Sachs, od wybuchu wojny niemiecki eksport samochodów (oraz części zamiennych) do Kirgistanu wzrósł o 5500%. Jeszcze przed wojną wartość niemieckiego eksportu do Kirgistanu nie przekraczała 10 mln euro miesięcznie. W ubiegłym roku były miesiące, gdy było to ponad 60 mln euro. Szczególnie mocno wzrósł handel samochodami.

Zobacz także: Niemiecki eksport samochodów do Kirgistanu wzrósł o 5500%. Tak Zachód udaje, że nie handluje z Rosją

Europejscy sprzedawcy wysyłają je do Kirgistanu, aby ominąć w ten sposób unijne sankcje. Ta niekonsekwencja działa na korzyść Rosji. Choć oficjalnie nie może ona zakupić towarów prosto z Niemiec, to robi to przez pośredników. Już jakiś czas wcześniej litewskie media informowały, że ich państwo jest wykorzystywane do obchodzenia europejskich sankcji poprzez handel z krajami takimi jak Kirgistan.

Warto jednak pamiętać, że wspomniany proceder dotyczy nie tylko Niemiec. Wzrost odnotowały także takie kraje jak Wielka Brytania czy Stany Zjednoczone, a także Polska. Eksport drewna oraz produktów z niego wytworzonych z Kazachstanu do UE wzrósł rok do roku aż 9926% W przypadku Kirgistanu kraju niemającym nawet zbyt wielu drzew, z których można było pozyskać drewno na eksport, wzrost ten wyniósł 1104157%