Najnowszy ranking HDI określającym poziom rozwoju społecznego Polska zanotowała awans o jedno miejsce, umacniając swoją pozycję w gronie krajów bardzo wysoko rozwiniętych.
Ranking HDI określa poziom rozwoju społecznego w oparciu o cztery kryteria:
- średnia długość życia,
- średnia liczba lat edukacji otrzymanej przez mieszkańców w wieku 25 lat i starszych,
- oczekiwana liczba lat edukacji dla dzieci rozpoczynających proces kształcenia,
- PKB per capita według parytetu siły nabywczej.
Biorąc pod uwagę te cztery składowe, określa się jakość życia mieszkańców danego kraju. HDI uważany jest za lepszy wskaźnik mierzący jakość życia aniżeli PKB, które nie uwzględnia wielu innych składowych.
W najnowszym rankingu przebadano 189 państw świata, a na jego czele znalazła się Norwegia, która otrzymała notę 0,954 (w HDI można otrzymać od 0 do 1 pkt, a im wyższa nota, tym lepsza pozycja w rankingu), nieznacznie wyprzedziła Szwajcarię z wynikiem 0,946 oraz Irlandię z rezultatem na poziomie 0,942. Czwarte miejsce zajęli nasi zachodni sąsiedzi z 0,939 punktu.
Polska zajęła 32. pozycję na świecie, uzyskując 0,872 punkty. W stosunku do ubiegłego rankingu poprawiła swój rezultat o 0,004 punktu, co pozwoliło nam zrównać się z Grekami i znacznie zbliżyć się do Cypru, który prawdopodobnie w następnym badaniu wyprzedzimy.
Dolną granicą kwalifikacji do grona państw bardzo wysoko rozwiniętych jest wynik 0,800 punktów. O 0,001 punktu lepszy rezultat osiągnęły Seszele, które znalazły się na 62. miejscu na świecie.
Kolejna grupa krajów to kraje wysoko rozwinięte na czele, których znajduje się Serbia z wynikiem 0,799 punktów. Identyczny wynik ma również Trinidad i Tobago. Oba państwa z dużym prawdopodobieństwem wskoczą w następnym badaniu do grona państw bardzo wysoko rozwiniętych wg klasyfikacji rankingu HDI.
Trzecią grupą krajów są państwa średnio rozwinięte. Górną granicą tej grupy jest wynik na poziomie 0,700 punktów. O 0,002 punktu gorszy rezultat osiągnęły malutkie Wyspy Marshalla, które w tym zestawieniu wyprzedziły Wietnam (0,693).
Ranking HDI 2020: Polska zalicza spadek w zestawieniu
Ostatnią grupą państwa są te nisko rozwinięte. Najgorzej rozwiniętym krajem na świecie jest Niger, którego wynik wynosi 0,377. Nieznacznie tylko lepsza jest Republika Środkowoafrykańska (0,381) oraz Czad (0,401).
Spoglądając na zestawienie państw pod względem HDI zauważyć można, że najlepszymi państwami do życia są w głównej mierze kraje europejskie, północnoamerykańskie oraz pojedyncze państwa azjatyckie. Z kolei zdecydowanie najgorsze warunki do egzystencji są w Afryce, skąd wywodzi się większość państw nisko rozwiniętych.
Na koniec należy jednak zwrócić uwagę na dwie istotne wady rankingu HDI. Pierwsza jest taka, że sam ranking HDI nie uwzględnia nierówności, a to bardzo istotna kwestia, mając na uwadze ocenę jakości życia całego społeczeństwa. Ten problem został jednak rozwiązany przez zastosowanie rankingu IHDI, który bierze pod uwagę rozwarstwienie. Co ciekawe w IHDI Polska znajduje się 4 pozycje wyżej, czyli na 29. miejscu na świecie, tuż za USA, które w „normalnym” HDI są sklasyfikowane na 15. pozycji.
Z globalnej czołówki oprócz USA znaczną zmianę pozycji na gorszą po uwzględnieniu nierówności społecznych zanotował Hongkong (17 pozycji niżej), Singapur (14 pozycji w dół) oraz Hiszpania (13 w dół). Z kolei wyraźny wzrost zanotowano w Czechach (o 12 miejsc), Słowenii (11) i Estonii (9). IHDI pokazuje, spuściznę socjalizmu w krajach naszej części Europy, gdzie zwracano uwagę na powszechne wykształcenie i równy dostęp do służby zdrowia. Do dziś jest to widoczne w rankingach takich jak IHDI, gdzie przywiązuje się wagę do nierówności społecznych.
Drugą wadą rankingu HDI, której nie udało się wyeliminować, są nieaktualne dane głównie z państw słabiej rozwiniętych lub ogarniętych wojną, co często jest ze sobą tożsame. W niektórych przypadkach jak np. w Syrii dane pochodzą z 2009 roku, co znacznie utrudnia możliwość rzetelnego porównania tych krajów ze sobą. W przypadku najbogatszych krajów świata ten problem nie istnieje ze względu na sumienne prowadzenie statystyk.
