Od momentu rozpoczęcia strategii Pasa i Szlaku (BRI), globalnej chińskiej strategii rozwoju infrastrukturalnego zaproponowanej przez chiński rząd w 2013 r., Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN) jest uważane jako jeden z najważniejszych zagranicznych aktorów zaproszonych do projektu. Relacje gospodarcze pomiędzy Chinami i ASEAN nabrały swoistej dynamiki po podpisaniu umowy o wolnym handlu CAFTA podpisanej w 2010 r., oraz jeszcze przyspieszyły po ogłoszeniu BRI.
Chiny i ASEAN bardzo mocno zacieśniają współpracę
Spoglądając na dane handlowe pomiędzy dwoma podmiotami, te z 292 mld dolarów w 2010 r., urosły do 731,9 mld dolarów w 2020 r., rocznie rosnąc o 16,5% od 1991 r. Jako rezultat dynamicznego wzrostu we współpracy gospodarczej, w 2020 r. Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej zostało największym chińskim partnerem handlowym, podczas gdy Chiny były jego największym partnerem przez ostatnie 12 lat z rzędu.
Relacje Chin z ASEAN osiągnęły bardzo szczególny status relacji i państwa te są uważane przez Chiny jako rzetelny i strategiczny partner w regionie Azji Wschodniej. Współpraca gospodarcza powinna być uważana jako fundament partnerskich relacji. Handel pomiędzy oboma podmiotami wzrósł sześćdziesięciokrotnie pomiędzy 1991 a 2016 r. i na pewno będzie dalej rozwijany. Warto zwrócić uwagę, na charakterystykę współpracy, którą śmiało można nazwać jako win-win, gdzie tylko w 2015 r. 1154 nowe firmy z regionu ASEAN rozpoczęły swój biznes w Chinach i to właśnie ASEAN jest podmiotem, który wyprzedził Unię Europejską pod względem stopnia inwestycji (ASEAN to 7,86 mld dolarów vs UE 7,11 mld dolarów). Obecnie, ASEAN został dla Chin drugim największym źródłem bezpośrednich inwestycji zagranicznych.
ASEAN – Chiny: Inicjatywa będzie dalej rozwijana
Myśląc o przyszłości rozwoju dalszych relacji, można je uznać za bezpieczne i w dalszym ciągu wzmacniane kolejnymi inicjatywami. Nowa wersja umowy o wolnym handlu lub realizacja strategii BRI mogą być jednymi z nich. Poza perspektywą gospodarczą, państwa ASEAN muszą kontynuować i wzmacniać tzw. zasady „ASEAN Way”, gdzie wszyscy członkowie muszą wspólnie pracować na rzecz wspólnego dobrobytu i pokoju. Co więcej, Chiny muszą odgrywać ważną rolę w zachowaniu równowagi sił w regionie. Pekin otwarcie wspiera społeczność ASEAN na drodze do osiągnięcia multilateralnego porozumienia z ich partnerami z całego świata, włączając w to Unię Europejską, a przede wszystkim z Azji Wschodniej i regionu Azji i Pacyfiku.
Chiny postrzegają ASEAN jako głównego partnera, który będzie odgrywał ważną rolę w pokojowym rozwiązaniu konfliktów w regionie Morza Południowo-Chińskiego. Państwo Środka próbuje uniknąć zewnętrznej interwencji, pozwalając Stowarzyszeniu Narodów Azji Południowo-Wschodniej na odgrywanie ważnej roli w rozwiązywaniu konfliktu. Na przykładzie Filipin, które wcześniej zdecydowały się wnieść sprawę do międzynarodowego trybunału przeciwko Chinom w kwestii spornej na Morzu Południowo-Chińskim, można zauważyć, że nawet tymczasowe kryzysy mogą prowadzić do polepszenia współpracy. Warto jednak pamiętać, że wszystko to jest polityczną kalkulacją.
Zobacz także: Kiedy Chiny staną się największą gospodarką na świecie? Bloomberg: być może nigdy
Odkąd Stany Zjednoczone i ich sojusznicy są zaangażowani w regionalne sprawy, chińskie relacje z sąsiadami stały się bardziej skomplikowane. Mimo to eksperci przewidują, że apolityczna agenda będzie kontynuowana przez Chiny w regionie i chińskie strategiczne partnerstwo na razie skupi się na sprawach związanych z pandemią, jak również odbudowy gospodarczej i dalszego wzrostu. Co więcej, niekorzystne rozstrzygnięcia w arbitrażu dotyczące chińskich żądań w kwestii terytoriów morskich, zmusił Chiny do zwiększenia pomocy i inwestycji w regionie.
Niezależnie od tego, BRI będzie odgrywało ważną rolę w rozwoju współpracy. Priorytety BRI oraz strategie ASEAN są kompatybilne. Strategia Master Plan dla ASEAN została rozpoczęta w 2010 r. i tak jak dla BRI, inwestycje infrastrukturalne są jej jednym z najważniejszych celów. Na chwilę obecną, państwa ASEAN potrzebują więcej niż 110 mld dolarów inwestycji rocznie. China-ASEAN Connectivity Cooperation Committee został specjalnie stworzony, aby móc realizować dwie strategie równocześnie. Co więcej, współpraca pomiędzy Chinami i ASEAN również pozytywnie rozpatrzyła założenia strategii Przemysłu 4.0, które mają na celu promocje zwiększania możliwości przemysłu, równocześnie stawiając czoła wyzwaniom i możliwością związanym z czwartą rewolucją przemysłową. Ten obszar współpracy został określony w pewnych ramach możliwości, gdzie chińska strona ze swoim BRI oferuje współpracę w różnych sektorach gospodarczych, takich jak technologie informacyjne, nowe materiały, czy surowce mineralne.
Zobacz także: Chiny i USA stworzą pierwszy na świecie zielony korytarz żeglugowy
Obchodząc w ubiegłym roku 30 rocznicę współpracy Chin z ASEAN, warto również zwrócić uwagę na tzw. „The Global Development Initiative” przedstawioną przez obecnego prezydenta Chin, Xi Jinpinga. Wraz z ASEAN Community Vision 2025, Chiny są gotowe, aby w dalszym ciągu wspierać państwa ASEAN w odbudowie gospodarczej po pandemii COVID-19, której celem jest zmniejszanie ubóstwa, jak również promocja zbalansowanego i inkluzywnego rozwoju. Co więcej, Chiny również chcą się skoncentrować na dalszym wysiłku dążącym do liberalizacji inwestycji i zwiększeniu poziomu handlu pomiędzy dwoma podmiotami.
Powyższe argumenty ukazują rangę relacji Chin z ASEAN i można bezsprzecznie stwierdzić, że Chiny odgrywają bardzo ważną rolę w rozwoju gospodarczym tego regionu. Od lat 90., współpraca ta została potwierdzona gdy w 2020 r., ASEAN stał się największym handlowym partnerem Chin. Kolejne inicjatywy ułatwiające handel, jak również rozwój infrastrukturalny w regionie powodują, że zewnętrzni aktorzy w postaci Stanów Zjednoczonych i ich sojuszników coraz częściej zwracają się w stronę ASEAN. Natomiast, inicjatywa Pasa i Szlaku na pewno będzie wielką szansą do pogłębienia wzajemnych relacji pomiędzy Chinami i partnerem. Na pewno, rządy obu podmiotów traktują tę perspektywę bardzo poważnie.
Chiny stały się światowym liderem energetyki wiatrowej. Mają jej więcej niż cały świat razem wzięty
