Proces transformacji cyfrowej na dobre rozpoczął się ponad dwadzieścia lat temu, kiedy szybko rozpowszechniający się dostęp do internetu po raz pierwszy zrewolucjonizował zarówno relacje gospodarcze, jak i codzienne życie. Obecnie zjawisko digitalizacji utożsamiane jest przede wszystkim z rozwojem sztucznej inteligencji czy pojawieniem się chmur obliczeniowych.
W analizach często pomijane są za to czynniki pozatechnologiczne, które również mają istotny wpływ zarówno na całościową ewolucję społeczno-gospodarczą, jak i sam proces adaptacji nowych technologii. Tematem tym zajmować się będą zaproszeni eksperci podczas konferencji PolEcon’22 organizowanej przez SKN Ekonomii Politycznej SGH pod hasłem „Wyzwania gospodarki w obliczu transformacji cyfrowej”, którzy omówią wpływ cyfryzacji na cztery główne obszary gospodarki: prowadzenie działalności gospodarczej, ochronę zdrowia, relacje międzyludzkie oraz edukację. Konferencja odbędzie się 30 i 31 marca 2022 r. w Szkole Głównej Handlowej.
Zobacz także: ORLEN stawia na transformację cyfrową
Jak wynika z raportu Infuture Institute „Przyszłość w erze cyfrowej zmiany. Transformacja cyfrowa w Polsce”, aż 90% respondentów biorących udział w badaniu zrealizowanych na potrzeby publikacji uważa, że digitalizacja gospodarki stwarza nowe, do tej pory nieosiągalne perspektywy biznesowe. Proces ten powinien jednak rozpocząć się od zdefiniowania zmian, jakie mogą zajść w potrzebach klientów. Błędem jest bowiem założenie, że wdrożenie zaawansowanej technologii będzie efektywne w przypadku każdego przedsiębiorstwa.
Model biznesowy powinien podlegać redefinicji m.in. względem trendów demograficznych oraz stale rozwijanych technologii, które w pewnym stopniu są w stanie im przeciwdziałać. Przykładem takiego rozwiązania są HET (ang. human enhancement technologies) obejmujące projekty wspierające możliwości i wydolność konsumenta, np. poprzez implanty bioniczne, terapie genowe czy „smart drugs”. Obecnie HET nie są wprawdzie stosowane na masową skalę m.in. ze względu na obawy większości społeczeństwa, jednak jeszcze kilka lat temu podobną awersję wzbudzała telemedycyna, która obecnie jest już niemal równorzędną alternatywą dla wizyt u niektórych specjalistów.
Technologie cyfrowe zmieniają także relacje międzyludzkie, które jeszcze przed wybuchem pandemii COVID-19 nierzadko rozwijały się głównie w świecie cyfrowym. Izolacja spowodowana rozwojem koronawirusa dodatkowo spotęgowała to zjawisko. W krótkim okresie internetowe komunikatory umożliwiały podtrzymanie poczucia przynależności do grupy, jednak skala długofalowych efektów tego procesu – np. rosnącego osamotnienia – jest trudna do oszacowania. Można tutaj mówić o tzw. zemście technologii, która polega na przeniesieniu w czasie skutków danego zjawiska z wykorzystaniem technologii – nawet jeśli technologia rozwiązuje bieżący problem, to w przyszłości generuje inny, którego wcześniej nie dało się przewidzieć.
Zobacz także: Cyfryzacja to wielka szansa. Musimy jednak założyć korporacjom kaganiec
Zmiany technologiczne zachodzące w sferze społecznej pozostają w ścisłej relacji z wymiarami pracy zawodowej. Zdecydowanie najważniejszym trendem ostatnich lat w tym zakresie było rozpowszechnienie pracy zdalnej w związku z pandemią COVID-19. Katalizatorem rozwoju form pracy zdalnej była jednak nie tylko konieczność społecznej izolacji, ale także same możliwości technologiczne – rozwój platform do dzielenia się danymi, chmury obliczeniowej etc. Implikacją tego zjawiska jest coraz częstsze występowanie tzw. cyfrowego nomadyzmu – wykonywania zleceń z dowolnego miejsca na Ziemi w elastycznych godzinach pracy. Elastyczność ta ma jednak także negatywne strony – oznacza m.in. zacieranie granic między życiem zawodowym a prywatnym. W modelu tym koncepcja work-life balance (WLB) ustępuje miejsca tzw. idei work-life integration (WLI). W odróżnieniu od WLB, druga z nich nie postuluje zachowania równowagi pomiędzy pracą, a życiem prywatnym, a jedynie potrzebę integracji tych dwóch głównych obszarów codziennej działalności człowieka.
Wdrożenie zmian zarówno w modelu, jak i zakresie pracy, nie będzie możliwe bez odpowiednio wykwalifikowanych pracowników. Na szczególną uwagę w tym obszarze zasługują niedobory tzw. kompetencji STEM (ang. science, technology, engineering, mathematics), które stanowią podstawę działalności zawodów związanych z rozwojem technologicznym. Czynnik ten w kolejnych latach powiększy niedobory wykwalifikowanych pracowników, jednocześnie przyczyniając się do pogłębiania nierówności płacowych pomiędzy poszczególnymi zawodami.
Transformacja cyfrowa, przez wielu utożsamiana z rozwojem AI i wszechobecną robotyzacją już dzisiaj wpływa na niemal każdą dziedzinę życia codziennego. Dlatego tak istotna jest współpraca i otwarta dyskusja ekspertów. Okazją do tego będzie konferencja PolEcon’22, organizowana przez SKN Ekonomii Politycznej SGH i Niezależne Zrzeszenie Studentów. W wydarzeniu udział wezmą m.in. Justyna Orłowska, dyrektorka Centrum GovTech Polska, Paweł Jakubik, Dyrektor ds. Transformacji Cyfrowej w Chmurze, Microsoft Polska czy Joanna Bochniarz, prezeska Centrum Innowacyjnej Edukacji. Wydarzenie zostało objęte patronatem Obserwatora Gospodarczego. Po więcej informacji zapraszamy na fanpage konferencji – PolEcon Conference | Facebook oraz na wydarzenie – PolEcon’22. Wyzwania gospodarki w obliczu transformacji cyfrowej. | Facebook.
Agata Książek
