Narodowy Bank Polski zaskoczył wszystkich swoją dzisiejszą decyzją. Rada Polityki Pieniężnej na kwietniowym posiedzeniu zdecydowała się podnieść stopy procentowe aż o 100 punktów bazowych. Wobec tego stopa referencyjna jest już na poziomie 4,5 procent.
Gwałtowny wzrost stóp procentowych. Stopa referencyjna w górę aż o 100 punktów bazowych
Na próżno szukać prognoz ekonomistów, które przewidywały kwietniowy wzrost stóp procentowych aż o 100 punktów bazowych. Większość analityków przewidywała, że stopa referencyjna wzrośnie o 50-75 punktów bazowych.
Inflacja w marcu mocno wzrosła w Polsce do 10,9 proc. rdr z 8,5 proc., zaskakując o ponad 1 pkt proc. wyższym od oczekiwań odczytem. Wzrost CPI napędzały głównie wyższe ceny energii i żywności, przy zwyżce inflacji bazowej o 0,2 pkt. proc. do 6,9 proc. według naszych szacunków. Dzisiejszy odczyt zwiększa presję na NBP, by zacieśnić politykę pieniężną. Uważamy, że RPP dokona kolejnej podwyżki stóp o 75 pb do 4,25 proc. na posiedzeniu w przyszłym tygodniu (konsensus: 50 pb) – prognozowali w raporcie analitycy Goldman Sachs
Ekonomiści PKO BP byli zdania, że RPP dokona podwyżki stóp procentowych o 50 pkt bazowych.
Przyspieszająca inflacja i zacieśniona polityka monetarna zagranicą, wymuszają kontynuację cyklu podwyżek w Polsce, ale jednocześnie wysoka niepewność odnośnie wzrostu gospodarczego w 2022 roku uzasadnia ostrożne podejście — podkreślali analitycy PKO BP
Zobacz także: PIE: Wzrost stóp procentowych NBP do 7,5 proc. jest mało prawdopodobny
Tymczasem Rada Polityki Pieniężnej zaskoczyła ekonomistów. Stopy procentowe wzrosły aż o 1 pkt procentowy, co oznacza, że stopa referencyjna jest już na poziomie 4,5 procent. Stopy procentowe są już o 4,4 pkt proc. wyższe, aniżeli przed serią podwyżek.
W dniu 6 kwietnia 2022 odbyło się posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej.
Rada postanowiła podwyższyć stopy procentowe NBP o 1,00 pkt. proc do poziomu:
- stopa referencyjna 4,50% w skali rocznej;
- stopa lombardowa 5,00% w skali rocznej;
- stopa depozytowa 4,00% w skali rocznej;
- stopa redyskonta weksli 4,55% w skali rocznej;
- stopa dyskontowa weksli 4,60% w skali rocznej;
Uchwała RPP wchodzi w życie 7 kwietnia 2022 r. – czytamy w komunikacie NBP
Zobacz także: Swap NBP udostępniony Ukrainie w żaden sposób nie zagraża Polsce
Wciąż istnieje duża przestrzeń do zacieśniania polityki monetarnej. O ile jeszcze wzrosną stopy procentowe w Polsce?
Narodowy Bank Polski daje mocny sygnał, że zamierza za wszelką cenę stłamsić inflację w średnim terminie, która przypomnijmy, wynosi już 10,9 proc. według wstępnych szacunków GUS. Przy inflacji wynoszącej niemal 11 proc. i głównej stopie procentowej na poziomie 4,5 proc., realne stopy procentowe są i tak na rekordowo niskim poziomie. W związku z powyższym istnieje duża przestrzeń do zacieśniania polityki monetarnej. Oczywiście scenariusz, w którym realne stopy procentowe osiągają wartości dodatnie, jest mało prawdopodobny, aczkolwiek należy się spodziewać, że do końca roku stopa referencyjna osiągnie poziom 5,5-6 procent.
Wykres 1. Poziom realnych stóp procentowych w Polsce (%).
Zobacz także: eBay wraca do Polski. Wielkie plany i niska atrakcyjność dla Polaków
Dlaczego NBP zaskoczył ekonomistów?
Marcowa inflacja CPI w dużej mierze miała charakter podażowy, a nie popytowy. Wojna w Ukrainie wywindowała ceny surowców energetycznych oraz rolnych w wyniku czego wzrosły ceny paliwa i żywności. Jak wskazują ekonomiści PKO BP, skok inflacji w marcu odzwierciedlał egzogeniczne efekty wojny. Świadczy o tym inflacja bazowa, która pozostała poniżej 7 proc. i w ogóle nie wzrosła w ciągu marca, w odróżnieniu od wspomnianych cen paliwa, żywności czy nośników energii.
Wykres 2. Główne składowe inflacji CPI w Polsce.
Źródło: PKO Bank Polski
Przy strukturze inflacji, w której przeważają czynniki zewnętrzne, presja na podnoszenie stóp procentowych przez RPP pozostawała niewielka. Dodatkowo wydarzenia zza wschodnią granicą wywoływały i wciąż wywołują obawy o wzrost gospodarczy w Polsce. Wobec tego, ekonomiści w większości byli zgodni, że Rada umiarkowanie zaostrzy politykę monetarną, aby zbyt negatywnie nie oddziaływać na koniunkturę.
Wykres 3. Dekompozycja wzrostu inflacji CPI w marcu.
Źródło: PKO Bank Polski
Ze strony RPP widać jednak silną chęć zakotwiczenia oczekiwań inflacyjnych. Ponadto, wciąż niepewna sytuacja geopolityczna może wpływać na wahania kursu złotego wobec twardych walut, co z pewnością miało wpływ na dzisiejszą skalę zaostrzenia polityki monetarnej. Można przypuszczać, że silna podwyżka stóp proc. to także odpowiedź na rządowy impuls fiskalny.
Co z ratami kredytów?
Rada Polityki Pieniężnej zadecydowała również o losie kredytobiorców. Według wyliczeń Jarosława Sadowskiego, głównego analityka Expandera, wzrost stopy referencyjnej o 100 pkt bazowych oznacza wzrost raty kredytu o 199 zł (przy kwocie kredytu na 300 tys. złotych i 30-letnim okresie spłaty). Co czeka kredytobiorców na koniec roku?
Rynki finansowe zakładają obecnie, że cykl podwyżek powinien zatrzymać się w okolicy 6 proc. Realizacja takiego scenariusza dla przykładowego kredytu na 30 lat i o wartości 300 tys. zł zaciągniętego w drugiej połowie ubiegłego roku oznacza skok miesięcznej raty z niecałych 1,2 tys. zł do około 2,3 tys. zł. Rata kredytu w kilkanaście miesięcy może wzrastać nawet o około 100 proc. – wskazuje ekonomista Expandera
Stopy procentowe w Polsce na poziomie 10%? To gotowy kryzys finansowy
