Sektor kosmiczny odgrywa coraz większą rolę we współczesnym świecie. Systemy satelitarne są instrumentem bezpieczeństwa narodowego, natomiast przemysł kosmiczny staje się coraz ważniejszym komponentem światowej gospodarki ze względu na rosnące zatrudnienie, zyski oraz wzrost innowacyjności.
Rola kosmosu wzrasta również w aspekcie postępu internetowego i tzw. globalnego systemu obiegu informacji. Rozwój, a według niektórych nawet rewolucja kosmiczna powoduje, że coraz więcej podmiotów (nie tylko publicznych, np. SpaceX) jest zaangażowanych w szeroko pojęty sektor kosmiczny, czego skutkiem jest Wyścig Kosmiczny. Ten fakt dziwić nie powinien. Niedługo przemysł kosmiczny wart będzie 1 bln USD.
Przemysł kosmiczny — znaczenie dla współczesnej gospodarki i nie tylko
Kosmos odgrywa coraz większą rolę w funkcjonowaniu współczesnej gospodarki. Z tego względu Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) opracowała własną definicję pojęcia „gospodarka kosmiczna”. OECD definiuje gospodarkę kosmiczną jako zakres działań i wykorzystanie zasobów, które tworzą wartość i korzyści dla ludzi w trakcie eksploatacji, badania, zrozumienia, zarządzania oraz wykorzystania przestrzeni kosmicznej.
Ze względu na niezwykle utylitarny charakter gospodarki kosmicznej, ma ona istotne znaczenie dla systemu społeczno-gospodarczego. Dzięki rozwijającemu się systemowi satelitarnemu możemy korzystać z szerokopasmowego internetu, systemu nawigacyjnego GPS czy bezprzewodowych słuchawek. Rozwój kosmiczny to również niebagatelny wpływ na postęp naukowy, gdyż pozwala dokonywać bardziej precyzyjnych obserwacji naszej planety oraz ciał niebieskich.
W szeroko pojętej gospodarce kosmicznej zatrudnianych jest coraz więcej osób. Stale rosną również przychody, które według Bank of America tylko w ciągu ostatnich dwóch lat zwiększyły się o ponad 20%. Natomiast raport „The Space Report 2020” wskazuje, że w 2020 roku gospodarka ta była wart 447 mld USD, co oznacza wzrost o 55% w stosunku do 2010 roku. To właśnie za sprawą postępu wysoce technologicznej branży kosmicznej powstają autonomiczne pojazdy oraz rozwija się sztuczna inteligencja. OECD wskazuje, że przemysł kosmiczny pozytywnie wpływa na bezpieczeństwo żywnościowe oraz wzrost gospodarczy. W 2019 roku przemysł ten stanowił 0,6% PKB Stanów Zjednoczonych.
Zobacz także: Creotech Instruments S.A. debiutuje na giełdzie przy wsparciu ARP
Przemysł kosmiczny niedługo wart będzie 1 bln USD
Jak wynika z tygodnika Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE), w 2040 roku przemysł kosmiczny może być wart 1 bln USD wobec obecnych ok. 370 mld USD. Branża kosmiczna będzie notować w tym czasie 5% średniorocznego wzrostu. Będzie to głównie efekt rozwoju urządzeń naziemnych (wzrost przychodów o 357 mld USD), wzrostu zamówień rządowych (118 mld USD) oraz dalszego rozkwitu usług satelitarnych (wzrost ma wynieść 26 mld USD).
Analitycy Citi wskazują również na wiele nowych usług i zastosowań technologii kosmicznych – komercyjnych stacji kosmicznych, logistyki kosmicznej czy pozyskiwania surowców z Księżyca i asteroidów, których łączną wartość szacują na 101 mld USD w 2040 r. – czytamy w tygodniku PIE
Zobacz także: System do analizy ryzyka lotu dronem jest już dostępny w Polsce
Tak dynamiczny rozwój przemysłu kosmicznego umożliwia 40-krotny spadek kosztów wyniesienia satelitów w stosunku do 1980 roku, rozwój technologi satelitarnych oraz rozwój przetwarzania dużej ilości danych gromadzonych z systemów satelitarnych.
Dominujące w drugiej połowie XX wieku duże satelity, najczęściej umieszczone na orbicie geostacjonarnej, były niezwykle kosztowne, a ich wyprodukowanie zajmowało nieraz kilka lat. Przełomem umożliwiającym obniżenie kosztów było wprowadzenie wielorazowych rakiet, których pierwszy człon (a w przyszłości i drugi) powracają na Ziemię i mogą być powtórnie wykorzystane — podkreśla PIE
Ponadto postępy dotyczące łączności satelity umieszczonej już na orbicie okołoziemskiej pozwalają zmieniać oprogramowanie, co wydłuża czas eksploatacji tych urządzeń. Coraz niższe koszty w gospodarce kosmicznej oraz rozwój technologiczny spowodują, że za 10 lat wokół Ziemi będzie mogło krążyć nawet 50 tys. satelitów — obecnie jest to 5600.
Polska a kosmos
Coraz prężniej rozwija się również polski sektor kosmiczny. Według danych Polskiej Agencji Kosmicznej w sektorze tym znajduje się już 331 podmiotów, z czego 79% stanowią przedsiębiorstwa, a 21% centra badawczo-rozwojowe oraz uczelnie wyższe. W sektorze kosmicznym zatrudnionych jest ok. 11,6 tys. pracowników.
Mimo to polski przemysł kosmiczny wciąż napotyka bariery w postaci zbyt niskiego poziomu inwestycji państwa w ten sektor oraz marginalizacji gospodarki kosmicznej w debacie publicznej. Ponadto opóźnia się realizacja Krajowego Programu Kosmicznego (KPK). KPK na lata 2019-2021 nie został przyjęty do realizacji, natomiast na lata 2022-2026 jest w fazie konsultacji. Utrudnienia stanowi również infrastruktura laboratoryjno-testowa polskich firm. W teorii zaplanowana jest budowa centrum laboratoryjno-testowego, aczkolwiek jest to plan opracowany w KPK, który wciąż nie wszedł w życie. Istnieje więc potrzeba większego wsparcia państwa w domenie kosmicznej oraz rozwoju przemysłu 4.0, który mógłby z obopólną korzyścią kooperować z przemysłem kosmicznym.
