Opuszczenie domu rodzicielskiego jest uważane za przełomowy moment dla każdego człowieka. Proceder jest uważany za przejście od dzieciństwa do dorosłości. Przyczyny tego kroku mogą być różne: od bycia niezależnym materialnie, nauki, pracy, wprowadzenia się do partnera, wzięcia ślubu czy też posiadania dzieci. Moment, kiedy młodzi ludzie opuszczają dom, jest jednak różny w poszczególnych krajach. Różnica ta może odzwierciedlać odmienne wyzwania, przed którymi stoją młodzi ludzie w całej Europie, a także różne uwarunkowania kulturowe w poszczególnych państwach.
Opuszczenie domu rodzicielskiego: kiedy Europejczycy się na to decydują
W niniejszym artykule przedstawiono dane dotyczą średniego wieku, w jakim w poszczególnych krajach UE i wybranych krajach Europy opuszcza się dom rodzinny. Szczególną uwagę poświęcono różnicom geograficznym i różnicom płci, a także zmianom, jakie zaszły od 2006 r. W niniejszym artykule przedstawiono dane dotyczące średniego wieku opuszczania domu rodzinnego w Unii Europejskiej (UE) i państwach członkowskich UE, a także w Wielkiej Brytanii i krajach kandydujących: Czarnogórze, Macedonii Północnej, Serbii i Turcji.
Zobacz także: Gniazdownictwo: młodzi Polacy bardzo często mieszkają z rodzicami
Różnice geograficzne
Mapa poniżej pokazuje, że w 2019 roku średnio w całej UE-27 młodzi ludzie opuszczali dom rodzinny w wieku 26,2 lat. Średnia ta jest jednak różna w poszczególnych państwach członkowskich UE. Chorwacja, Słowacja, Włochy i Bułgaria odnotowały najwyższy średni wiek opuszczenia domu rodzinnego, przy czym we wszystkich czterech państwach członkowskich wynosił on 30 lat i więcej.
Z kolei Szwecja, Luksemburg, Dania i Finlandia mogą pochwalić się najniższym średnim wiekiem opuszczenia domostwa wynosi mniej niż 22 lata. Najniższy średni wiek opuszczania gospodarstwa domowego przez młodych ludzi zaobserwowano w Szwecji (17,8 roku), a najwyższy w Chorwacji (31,8 roku). Uwzględniając kraje spoza UE, najwyższy wiek można było zaobserwować w Czarnogórze, gdzie szacowany wiek młodych ludzi opuszczających rodzinny dom wynosił średnio 33,1 roku.
Mapa 1 sugeruje, że w większości krajów północnych i zachodnich młodzi ludzie opuszczali dom średnio w okolicach 20. roku życia, podczas gdy w krajach południowych i wschodnich średni wiek opuszczania domu oscylował w okolicach 30. roku życia. Warto zauważyć, że pod tym względem Luksemburg i Słowacja znacznie różnią się od krajów sąsiednich.
W oparciu o dane z 2019 r. kraje te można zgrupować w sześciu grupach wiekowych. W pierwszej grupie, składającej się z Danii, Estonii, Finlandii, Luksemburga i Szwecji, młodzi ludzie opuścili swoje rodzinne domy średnio poniżej 24 roku życia. Druga grupa, obejmująca Austrię, Belgię, Niemcy, Francję, Niderlandy, a także Zjednoczone Królestwo, odpowiada przeciętnemu wiekowi opuszczenia domu w wieku 24 lub 25 lat. Cypr, Czechy, Węgry, Irlandia, Łotwa, Litwa i Polska stanowiły trzecią i największą grupę (pod względem liczby krajów), w której młodzi ludzie opuszczają swoje domy średnio w wieku 26 lub 27 lat. Czwartą grupę stanowią kraje, w których przeciętny wiek wynosi 28 lub 29 lat; są to Grecja, Portugalia, Rumunia, Słowenia i Turcja. W piątej grupie, obejmującej Bułgarię, Włochy, Maltę, Słowację, Hiszpanię i Serbię, młodzi ludzie opuszczają gospodarstwo domowe rodziców średnio w wieku 30 lub 31 lat. Wreszcie, szósta i najmniejsza grupa składa się z Chorwacji, Czarnogóry i Macedonii Północnej i odpowiada średniej wieku 32 lat lub więcej dla osób opuszczających rodzinny dom.
Zobacz także: Dzięki FedEx i UEFA młodzi polscy piłkarze otrzymają stroje i sprzęt
Opuszczenie domu rodzicielskiego: kiedy decydują się na to Europejczycy, a kiedy Europejki
Przeciętnie, w prawie we wszystkich badanych krajach młode kobiety wyprowadzały się z domu wcześniej niż młodzi mężczyźni. Może to być oznaką, że kobiety są bardziej skłonne do przyłączenia się do gospodarstwa domowego partnera lub założenia wielopokoleniowego gospodarstwa domowego z rodzicami męża. Jedynym wyjątkiem był Luksemburg, gdzie kobiety opuściły domy o 0,3 roku później niż mężczyźni.
W 2019 r. różnica między średnim wiekiem opuszczenia domu rodzicielskiego przez kobiety i mężczyzn wynosiła 1,9 roku na poziomie UE. Była ona największa w Rumunii (4,6 roku), Bułgarii (4,5 roku), Chorwacji (3,7 roku) i na Łotwie (3,3 roku). Jednakże, biorąc pod uwagę również kraje kandydujące, luka była większa w Macedonii Północnej (7,6 roku) i Serbii (5,3 roku). Z kolei najmniejsza luka występowała w Szwecji (0,4 roku), Danii (0,5 roku) i Estonii (0,6 roku), a także w Luksemburgu (0,3 roku), jedynym kraju, w którym kobiety opuściły dom później niż mężczyźni.
Pozytywną korelację można zaobserwować między przeciętnym wiekiem młodych ludzi opuszczających rodzicielskie gospodarstwo domowe a wielkością zróżnicowania wg płci. W krajach, w których młodzi ludzie opuszczają rodzinne domy w wyższym wieku, różnica ta jest bardziej wyraźna. Jest to szczególnie widoczne w Bułgarii (średni wiek 30 lat i różnica między płciami 4,5 roku), Macedonii Północnej (średnia: 31,8 roku, różnica między płciami 7,6 roku) i Serbii (średnia: 31,1 roku, różnica między płciami 5,3 roku). Natomiast w państwach, w których młodzi ludzie opuszczają swoje domy w niższym wieku, różnica między płciami jest na ogół mniej wyraźna. Szwecja, Luksemburg i Dania, odpowiadające średnim wiekiem poniżej 22 lat (odpowiednio 17,8 roku, 20,1 roku i 21,1 roku), odnotowały różnice między płciami na poziomie pół roku lub niższym (odpowiednio 0,4 roku, 0,3 roku i 0,5 roku).
Zobacz także: Młodzi Polacy to ekonomiczni ignoranci. W przeciwieństwie do Niemców
Młodzi ludzie aktualnie nieco wcześniej opuszczają rodzinny dom
W latach 2002-2006 średnia wieku młodych ludzi opuszczających rodzinne gospodarstwo domowe w UE-27 nieznacznie wzrosła z 26,5 do 26,8 lat. Po tym okresie średni wiek spadał powoli, ale systematycznie, do 26,2 roku w 2019 roku. W konsekwencji w latach 2006-2019 obniżył się on o 0,6 roku.
Spadek średniego wieku w latach 2006-2019 można zaobserwować w połowie państw członkowskich UE, dla których dostępne są dane za 2006 r.: w 12 państwach członkowskich UE średni wiek spadł, podczas gdy w 11 państwach członkowskich UE wzrósł i nie zmienił się w dwóch państwach członkowskich UE. Największy spadek wśród państw członkowskich UE w latach 2006-2019 odnotowano w Luksemburgu (-6,1 roku), a następnie w Estonii (-3,1 roku), na Litwie (-2,8 roku) i w Słowenii (-2,0 roku). Z drugiej strony, największy wzrost odnotowano w Irlandii (+1,5 roku), a następnie w Chorwacji (+1,3 roku), Bułgarii (+1,1 roku) i na Słowacji (+1,0 roku). W Austrii i Rumunii średni wiek pozostaje niezmieniony w latach 2006-2019 (25,4 roku dla Austrii i 28,1 roku dla Rumunii), choć w pewnym stopniu zmieniał się pomiędzy tymi latami.
Średni rok opuszczenia rodzinnego domu ustala się na podstawie tego, czy dzieci mieszkają z rodzicami. W przypadku gdy dzieci wyjeżdżają, by się uczyć, również jest to uwzględniane jako opuszczenie domu rodzicielskiego.
Eurostat
