Wolny handel Australia-UE. Australia oferuje minerały krytyczne i czeka na „realistyczną ofertę” z UE

Australia chce wznowić rozmowy z Unią Europejską w sprawie umowy o wolnym handlu (ang. Free Trade Agreement), po tym jak w lipcu utknęły w martwym punkcie. Minister handlu Don Farell zaoferował łatwiejszy dostęp do minerałów krytycznych dla UE. Wolny handel na linii Australia-UE ma szansę zaistnieć, warunkiem jest jednak, jak podkreśla minister, przedstawienie realistycznej oferty dla Australii. Czy tym razem dojdzie do porozumienia?

• Australia negocjuje z UE umowę o wolnym handlu (FTA) od 2018 r.

• Rozmowy w sprawie FTA zawieszono na początku lipca 2023 r.

• Australia chce wznowienia negocjacji jeszcze w sierpniu. Oferuje łatwiejszy dostęp do minerałów krytycznych dla UE.

• Minerały krytyczne wykorzystywane są m.in. do produkcji akumulatorów samochodów elektrycznych.

Wolny handel Australia-UE

Free Trade Agreement (FTA) – tak nazywa się dokument, który Australia i Unia Europejska próbują wynegocjować od 5 lat, by wprowadzić między sobą przepisy o wolnym handlu. Od 2018 r. jednak nie mogą dojść do porozumienia. Na początku lipca tego roku umowy po raz kolejny utknęły w martwym punkcie, po tym jak „różnice między krajami pozostały nierozwiązane”. 

Te różnice to głównie odmienne spojrzenie na kwestię produktów rolnych, w tym wołowiny, jagnięciny czy wina. Jak na razie produkty te objęte są cłami i kontyngentami. Australia pragnie większego dostępu do rynku UE dla tych produktów, na co UE nie zapatruje się zbyt przychylnie. 

Obie strony prawdopodobnie wrócą do rozmów jeszcze w sierpniu.

Zobacz też: Australia znów opóźnia przejęcie Alliance Airlines przez Qantas

Australia oferuje UE większy dostęp do minerałów krytycznych

Australijski minister handlu Don Farell pragnie wznowienia negocjacji z UE i ma nadzieję, że stanie się to już w następnym tygodniu. W ramach nowej oferty zaproponował ułatwienie UE dostępu do minerałów krytycznych. 

W wywiadzie dla agencji Reutera powiedział, że Australia mogłaby uprościć proces podejmowania inwestycji przez UE w australijskim sektorze minerałów krytycznych. Podkreślił przy tym, że Australii zależy na FTA, jednak warunkiem jest przedstawienie przez UE realistycznej oferty. Zaznaczył przy tym, że także kraje spoza UE są zainteresowane inwestowaniem w minerały krytyczne. Po raz kolejny padły też słowa, że Australia oczekuje znacznego dostępu do rynków UE dla swojego rolnictwa. 

Minerały krytyczne to, potrzebne UE do transformacji energetycznej, miedź, nikiel, kobalt i lit. Wykorzystywane są m.in. do produkcji akumulatorów do samochodów elektrycznych.

Australia jest największym na świecie producentem litu i posiada duże złoża innych krytycznych minerałów, takich jak kobalt, mangan i pierwiastki ziem rzadkich. Według danych Statista, w 2022 r. Australia wydobyła 61 tys. ton litu. Drugim producentem były Chile (39 tys. ton), a trzecim Chiny (19 tys. ton). 

Czy umowa o wolnym handlu Australia-UE dojdzie do skutku?

Negocjacjom między państwami sprzyjają przyjęte strategie dywersyfikacji dostaw. W UE dywersyfikacja dostawców rozpoczęła się na dobre po inwazji Rosji na Ukrainę. Australia z kolei potrzebuje nowych partnerów handlowych, po tym jak rozgorzał jej spór z Chinami, w wyniku którego mocno ucierpieli producenci jęczmienia i innych produktów rolnych.

Zobacz też: Chiny znoszą ważne cło dla Australii. Odwilż w relacjach Chiny-Australia?

W 2021 r. UE była drugim największym inwestorem zagranicznym w Australii. Australia w latach 2021-22 wyeksportowała do UE towary o wartości 22,1 mld USD i usługi o wartości 4,7 mld USD. Z kolei import towarów z UE w tym samym okresie wyniósł 55,1 mld USD, a import usług 15,1 mld USD.

Według szacunków UE umowa o wolnym handlu z Australią mogłaby zwiększyć PKB europejskiego bloku o 3,9 mld euro do 2030 r.

Kością niezgody pozostaje jednak sprawa produktów rolnych i różnice interesów w tej kwestii. UE rozważa, w jakim stopniu może otworzyć rynek dla australijskiego importu, obawiając się konsekwencji dla europejskich rolników. Wiele będzie zależało od kompromisu osiągniętego w tej sprawie. Australia stoi tutaj dość twardo na swoim stanowisku, podkreślając rolę wolnego handlu. Pozostaje poczekać na najnowszą ofertę UE. O tym, czy okaże się ona „realistyczna” dla Australii dowiemy się zapewne w najbliższych miesiącach.

Pierwsza taka umowa po Brexicie. Bezcłowy handel Wielkiej Brytanii z Australią staje się faktem