Ze względu między innymi na rosyjską agresję i wysokie ceny surowców, Węgry mają coraz większy problem z bilansem handlowym. Forint w stosunku do dolara i euro znacznie stracił na wartości, a udział importu surowców, które kupuje się za obce waluty, w całym imporcie osiągnął w tym roku rekordowy poziom. Co więcej dotychczasowe próby rozwiązania problemu, jak choćby znaczne podwyżki stóp procentowych, spaliły na panewce. Ponadto napięcia między Komisją Europejską i Węgrami, powodują, że państwo to ma spore problemy z zaciągnięciem nisko oprocentowanej pożyczki denominowanej w euro, której aktualnie potrzebuje. Z tego powodu CIT na Węgrzech ma zostać zreformowany, w taki sposób, aby przedsiębiorstwa mogły opłacić podatek dolarami lub euro.
Surowce nadal są drogie, co uderza w węgierski bilans handlowy
Ze względu na ostatnie działania Putina, ceny gazu w Europie znowu wystrzeliły. Otóż od środy dostawy gazociągiem Nord Stream 1 wynoszą jedynie 33 mln m³ dziennie. Gazprom wstrzymał działanie jednej z turbin, a to spowodowało ograniczenie przesyłu do jedynie 20 proc. całkowitej mocy gazociągu. Doprowadziło to do tego, że kontrakty terminowe na gaz w największym hubie gazowym Europy w Holandii znowu wyniosły aż ponad 200 euro za MWh, co widać na poniższym wykresie (więcej o cenach gazu tutaj: Ceny gazu ziemnego nadal rosną. Znów pobiły rekord!).
Wykres 1. Cena gazu ziemnego w Europie
Do tego inne surowce energetyczne na światowych rynkach nadal są relatywnie drogie. Choćby, co prawda baryłka ropy Brent znacznie potaniała w ostatnich tygodniach, ale nadal jej cena jest znacznie wyższa niż przed wybuchem wojny. Otóż aktualnie kosztuje ona ok. 110 dolarów, a przed 24 lutego jej cena nie przekraczała poziomu 90 dolarów. Ponadto ceny żywności nadal pozostają na wysokim poziomie. Czerwcowy wskaźnik cen żywności FAO wyniósł 154,2 pkt. Oznacza to, że w tym miesiącu globalne ceny żywności były wyższe rok do roku o 23,1 proc. (szerzej o globalnych cenach żywności tutaj: Ceny żywności na świecie spadają 3. miesiąc z rzędu!).
Co warto zaznaczyć, mimo tego, że wiele wspomnianych przeze mnie dóbr Węgry nadal importują z Rosji, na przykład gaz ziemny, to dostawy od agresora nie pokrywały i nie pokrywają całego krajowego zapotrzebowania na nie. Choćby, jak widać na zamieszczonym poniżej wykresie, w 2020 roku najwięcej gazu Węgry zaimportowały od Rosji. Jednakże znaczne ilości tego paliwa sprowadzały również z Austrii, Ukrainy czy Słowacji.
Sytuacja ta doprowadziła do tego, że bilans handlowy Węgier zaczął się pogarszać. Świadczy o tym między innymi to, iż udział importu surowców, kupowanych za obce waluty, w całym imporcie osiągnął na Węgrzech ostatnio poziom 20-21 proc. Z kolei jak wskazuje Gergely Gulyas, wiceprzewodniczący partii Fidesz, w zeszłym roku był on ok. 6,7 razy mniejszy.
Wykres 2. Import gazu ziemnego Węgier w 2020 roku
Węgierski forint traci na wartości, mimo wysiłków banku centralnego
Jednakże, do pogorszenia się bilansu handlowego z pewnością przyczynił się również słabnący od kilku miesięcy forint. Jak widać na poniższym wykresie, jeszcze 20 lutego jeden dolar kosztował ok. 310 forintów. Z kolei obecnie trzeba za niego zapłacić niemal 400 forintów. Jeśli chodzi zaś o przyczyny tej deprecjacji, to zapewne jedną z nich jest rosyjska inwazja. To właśnie między innymi na jej skutek inwestorzy zaczęli sprzedawać co bardziej ryzykowne aktywa i inwestować w taki sposób uzyskane środki w Stanach Zjednoczonych, co doprowadziło do tego, że wiele walut, w tym węgierski forint, zaczęło tracić na wartości w stosunku do dolara (o tym, jak ten proces uderzył w indyjską rupię, pisaliśmy tutaj: Indyjska rupia jest słaba jak nigdy! Do tego dalsze spadki są raczej nieuniknione).
Wykres 3. Kurs USD/HUF
Co warto zaznaczyć, forint osłabia się w stosunku do dolara, mimo działań tamtejszego banku centralnego mających na celu obronić jego wartość. Jak widać na zamieszczonym poniżej wykresie, ostanie trzy podwyżki stóp procentowych w tym kraju były znaczne. Na początku czerwca ta główna została podniesiona aż o 2 pkt proc.! Jednakże forint jak tracił na wartości, tak dalej to robi.
Wykres 4. Wysokość głównej stropy procentowej na Węgrzech
Zobacz także: Waberer’s rozpoczyna współpracę z Pocztą Węgierską. Utworzono spółkę joint venture
Reforma podatku CIT na Węgrzech ma ułatwić zaciągnięcie pożyczki
Co więcej napięcia między rządem tego kraju i Komisją Europejską, nie pomagają w rozwiązaniu problematycznej sytuacji związanej z pogarszającym się bilansem handlowym Węgier. Otóż kraj ten, aby skutecznie bronić kursu forinta oraz efektywnie sprowadzać surowce, chce zaciągnąć nisko oprocentowaną pożyczkę denominowaną w euro. Jednakże na globalnych, rynkach finansowych jest to obecnie praktycznie niemożliwe, a KE aktualnie nie zamierza przyznać Węgrom takowej w wysokości 9,6 mld euro o, która wnioskował tamtejszy rząd. Co więcej wątpliwe, aby w najbliższym czasie KE zmieniła zdanie.
Jednakże ostatnio tamtejsze władze obmyśliły, jak rozwiązać ten problem. Rozwiązaniem ma być reforma podatku CIT na Węgrzech. Otóż z doniesień agencji prasowej Reuters wynika, że w sobotę rząd ogłosił, iż kraj pozwoli firmom płacić go w euro lub dolarach. Jak wskazują analitycy Reutersa, dzięki temu Węgrom będzie łatwiej zaciągnąć nisko oprocentowane pożyczki denominowane w euro na globalnych rynkach finansowych.
Choć warto zaznaczyć, iż reforma podatku CIT na Węgrzech może przynieść niepożądane przez władze skutki. Otóż Victor Orbán jest zaciekłym przeciwnikiem przyjęcia euro przez jego kraj w najbliższej przyszłości. Twierdzi on, że doprowadzanie do czegoś takiego oznaczałoby utratę możliwości prowadzenia suwerennej polityki gospodarczej. Jednakże jak zaznacza David Nemeth, starszy analityk w K&H Bank, umożliwienie firmom opłacania podatków euro zapewne doprowadzi do znacznego zbliżenia Węgier do strefy euro. Jak stwierdził on w rozmowie z agencją prasową Reuters:
Jeśli coraz więcej uczestników rynku będzie mogło używać tylko euro, to znaczenie forinta będzie się zmniejszać. Oznacza to zbliżenie się do strefy euro bez przyjęcia euro.
Węgry wprowadzają „tymczasowo” podatki od nadzwyczajnych zysków
