Analitycy Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE) opublikowali raport zatytułowany „Pułapka średniego biznesu”, w którym postanowili oni dokładniej przyjrzeć się między innymi temu, jak średnie firmy w Polsce wypadają na tle europejskich odpowiedników. Jak się okazało w kwestiach takich jak produktywność, innowacyjność czy ponoszenie wydatków na badania i rozwoju słabo.
Średnie przedsiębiorstwa w naszym kraju zatrudniają równie dużo osób co te europejskie
Na pierwszy rzut może się wydawać, że średnie firmy w Polsce nie wyróżniają się na tle swoich europejskich odpowiedników. Choćby, weźmy taką kwestię, jak ich udział w sektorze małych, średnich oraz dużych przedsiębiorstw (MSDP). Jak widać na zamieszczonym poniżej wykresie, w 2019 roku 13 proc. przedsiębiorstw w Unii Europejskiej zatrudniało od 50 do 249 pracowników. W Polsce zaś ich udział w sektorze MSDP wyniósł 14 proc., więc był zaledwie o jeden pkt. proc. większy od średniej we wszystkich krajach Wspólnoty. Choć z drugiej strony pod tym względem nie wyróżnia się praktycznie żaden kraj może poza Czechami i Słowacją, gdzie kolejno 17 i 18 proc. firm można zaklasyfikować jako średnie.
Zobacz także: CIT wspiera duże przedsiębiorstwa kosztem polskiego sektora MŚP
Średnie firmy w Polsce nie odstają znacznie również pod względem zatrudnienia. W 2019 roku pracowało w nich 1,5 mln rodaków, co oznacza, że 23 proc. wszystkich pracujących Polaków było zatrudnionych właśnie w takich podmiotach, czyli relatywnie niewiele więcej niż w UE. Choć akurat w wypadku tej statystyki było spore pole do wyróżnienia się. Z danych zaprezentowanych na zamieszczonym poniżej wykresie wynika, że całkiem niedaleko od nas, bo w Estonii, co trzeci zatrudniony pracował w średniej firmie.
Skoro takie podmioty funkcjonujące w naszym kraju nie wyróżniają się na tle zatrudnienia, to nie będą również pod względem udziału w generowaniu wartości dodanej. Co więcej, jak widać na poniższym wykresie, ten w Polsce wyniósł w 2019 roku dokładnie tyle samo co UE.
Zobacz także: Polska firma otwiera ogromną fabrykę baterii GigafactoryX
Średnie firmy w Polsce odstają pod względem produktywności i innowacyjności
Jednakże, jeśli przejdziemy do statystyk obrazujących rozwój średnich przedsiębiorstw w naszym kraju, to zobaczymy, iż odstają one na tle swoich europejskich odpowiedników. Choćby produktywność pracy w takich podmiotach w Polsce wyniosła zaledwie 30 tys. euro na jednego pracownika, przy czym średnia europejska była większa aż o 26 tys. euro. Co prawda, innym krajom z byłego bloku wschodniego również nie udało się przebić średniej, ale z danych zamieszczonych poniżej wynika, że w niektórych jest ona wyższa niż u nas. Choćby produktywność pracy w średnich firmach w Czechach wyniosła 34 tys. euro na jednego pracownika, a w takiej Estonii aż 38 tys.
Jeszcze gorzej, krajowe podmioty wypadają pod względem innowacyjności. Jak widać na poniższym wykresie, innowacyjne średnie firmy w Polsce stanowiły w 2018 roku zaledwie 37 proc. ogółu. Co warto zaznaczyć, pod tym względem prezentujemy się bardzo źle nie tylko na tle UE, ale również w porównaniu z krajami regionu. Jedynie na Węgrzech oraz w Rumunii, odsetek ten jest mniejszy. Co więcej w takiej Estonii 85 proc. średnich firm jest innowacyjnych.
Zobacz także: Duże firmy w Polsce to główne źródło innowacji w gospodarce
Z drugiej strony tak niski wynik nie powinien dziwić, gdyż polskie przedsiębiorstwa nie są skłonne do inwestowania w badania i rozwój. W 2018 roku zaledwie 11 proc. średnich firm poniosło jakiekolwiek na nie wydatki. Jak widać na wykresie, jedynie dwa kraje pod tym względem wypadły od nas. Co interesujące, w tym wypadku również Estonia oraz Czechy pokazują, że dekady zacofania spowodowane istnieniem gospodarki typu sowieckiego nie muszą trwale obniżyć innowacyjności średnich firm. W tym pierwszym kraju 28 proc. takich przedsiębiorstw ponosiło wydatki na badania i rozwój, a w Czechach odsetek ten wyniósł 31 proc. czyli był o jedynie 2 pkt proc. niższy od średniej unijnej.
Niektóre jednoosobowe działalności gospodarcze w Polsce zatrudniają ponad 500 osób!
