Prowadzenie działalności gospodarczej – główne przeszkody

Obecna zła sytuacja rynkowa bardzo mocno odbija się na polskich przedsiębiorcach. Pandemia oraz wojna ciągną za sobą skutki, na które muszą odpowiadać przedsiębiorcy, aby móc utrzymać się na rynku. W tym artykule przyjrzymy się, co według samych przedsiębiorców stanowi problem. Na pierwszym miejscu jasno wskazują, że największa przeszkoda w prowadzeniu firmy to niepewność sytuacji gospodarczej, jednak co jest dalej?

Prowadzenie działalności gospodarczej wymaga odnalezienia się na niepewnym rynku

Według badania Polskiego Instytutu Ekonomicznego przedstawionego w ich tygodniku, w przeciągu ostatniego roku to właśnie niepewność sytuacji gospodarczej, rosnące ceny energii i koszty pracownicze były największymi problemami, które utrudniały funkcjonowanie polskim firmom.

Zobacz także: Kryzys dotyka najbardziej usługi i budownictwo – Wskaźnik MIK za listopad

Największą przeszkodą w prowadzeniu firmy była niepewność sytuacji rynkowej. Przedsiębiorcy wskazywali ją jako główną barierę przez cały rok z wyjątkiem lipca. W tamtym miesiącu przedsiębiorcy już zauważali mocno rosnące ceny energii. Od początku 2022 roku na niepewność rynku wskazywało więcej niż 70% przedsiębiorstw, w ostatnim kwartale natomiast było to już, aż 80%, a w grudniu 83%.

Niestety praktycznie wszystkie firmy od małych po duże skarżą się na ten dyskomfort. Podobnie jest z podziałem na branże, jednak od sierpnia można zauważyć, że niepewność jest szczególnie uciążliwa dla branż w sektorze produkcyjnym.

Niepewność w gospodarce towarzyszy nam już od wybuchu pandemii COVID-19 i jest już pewnego rodzaju normą otaczającą wszelkie biznesy, określaną jako „nowa normalność”. Jednak nie możemy zapominać, że wciąż jest uciążliwa najbardziej w aspekcie tworzenia strategii biznesowej.

Zobacz także: Nowe prognozy OECD dla Polski! Niski wzrost PKB i silny rynek pracy

Przedsiębiorcy, gdy nie mają pojęcia, jak zachowa się rynek, wolą wstrzymać się z większymi inwestycjami, czy zmianami w swojej firmie. Przy takiej niestabilności geopolitycznej długookresowe plany są obarczone znacznym ryzykiem. Wszystko to doprowadza do wręcz nadmiernej asekuracji na całym rynku.

Energia i pracownicy również są problemem

Jak już zostało wspomniane, znaczącym utrudnieniem dla przedsiębiorców są szybko rosnące ceny energii. W tym miesiącu, aż 71% przedsiębiorców wskazywało na uciążliwość nowych stawek. Tutaj ponownie możemy wskazać firmy produkcyjne jako te, którym owa bariera przeszkadzała najbardziej. Trzeba przyznać, że są one szczególnie energochłonne, co przekłada się na ceny ich wyrobów.

Zobacz także: Zagraniczne firmy wybierają Polskę – obcy kapitał coraz bardziej obecny

Dlatego stawki energii przez te przedsiębiorstwa były najczęściej wymieniane jako pierwsze pod względem barier prowadzenia biznesu. Pozostałe branże, poza przytoczonym lipcem, na pierwszym miejscu stawiały już omówioną niepewną sytuację gospodarczą. W ostatnim miesiącu roku to duże firmy skarżyły się najbardziej na ceny energii, z kolei mikroprzedsiębiorstwa najmniej.

Warto zaznaczyć, że przedsiębiorcy również coraz częściej narzekają na koszty związane z utrzymaniem pracowników. Średnio przez cały rok około 60% przedsiębiorstw wskazywało na ten problem, w grudniu wartość ta wzrosła o 10 p.p. do 70%. Najbardziej na rosnące koszty pracownicze skarżył się sektor transportowy oraz małe i średnie przedsiębiorstwa. Wynika to najpewniej z tego, że w ich przypadku koszty pracownicze to znaczna część wydatków na prowadzenie działalności.

Zobacz także: Najpopularniejsza polska platforma e-commerce publikuje wyniki za III kwartał

Wskazania przedsiębiorców mogą wynikać z obecnie panującej na rynku presji płacowej związanej z inflacją. Dzięki wyższym pensjom przedsiębiorcy mogą zatrzymać u siebie większą liczbę pracowników, zwłaszcza w branżach wymagających posiadania wyspecjalizowanych fachowców. Najprawdopodobniej wyraźny wzrost uciążliwości kosztów pracowniczych dla prowadzenia biznesu jest związany z podniesieniem płacy minimalnej od stycznia 2023 roku.

Polski Instytut Ekonomiczny następująco komentuje wyniki badania:

W opinii przedsiębiorców, podczas roku zwiększyła się uciążliwość większości barier, co wiąże się z niestabilną sytuacją geopolityczną, spowolnieniem gospodarczym i rosnącą inflacją. Można zauważyć, że doświadczenie pandemii, a obecnie wojny, nauczyło wiele firm: elastycznego zarządzania, korygowania strategii biznesowych, dywersyfikacji zasobów lub oszczędzania na wypadek nieprzewidzianych zdarzeń. Są to jednak umiejętności taktyczne związane z doraźnym zarządzeniem przedsiębiorstwem. Rozwój i produktywność firm wymaga planów długookresowych, w których mieszczą się także plany inwestycyjne. Wojna potęguje ostrożność, co wraz ze zmaganiem się z niepewnością i rosnącymi kosztami funkcjonowania jest bardzo niekorzystne dla inwestycji. Firmy boją się inwestować, a brak inwestycji może okazać się zgubny dla gospodarki.