140 państw wprowadzi minimalny podatek dla dużych firm. UE jako pierwsza

Minimalny podatek dla dużych firm coraz bliżej. Członkowie Unii Europejskiej osiągnęli porozumienie w sprawie wprowadzenia minimalnego podatku dochodowego od osób prawnych na szczeblu unijnym. Minimalne opodatkowanie największych przedsiębiorstw na świecie ma wynieść 15 proc. Unia Europejska wprowadza przepisy jako pierwsza. 

Minimalny podatek dla dużych firm wyniesie 15 proc.

Po miesiącach politycznych sporów członkowie Unii Europejskiej wyrazili zgodę na rozpoczęcie procedury wprowadzenia minimalnego podatku od osób prawnych (corporate tax) dla dużych firm. Plan został opracowany wraz z Organizacją Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) na bazie porozumienia zawartego w sumie pomiędzy 140 państwami. 

Unia tłumaczy, że głównym celem wprowadzenia jednolitego opodatkowania jest powstrzymanie rządów państw przed uatrakcyjnianiem swojego kraju dla firm przez obniżanie podatków.

Nowe przepisy mają też poparcie Stanów Zjednoczonych, choć nie rozpoczęto tam jeszcze prób wprowadzenia podobnych rozwiązań. Sekretarz skarbu USA Janet Yallen wyraziła aprobatę dla działań UE:

To historyczne porozumienie, które pozwala wyrównać szanse.

OECD szacuje, że minimalny podatek dla dużych firm pozwoli na pozyskanie 150 mld dolarów dodatkowych dochodów podatkowych rocznie w skali globalnej.

Zobacz też: Norwegia wprowadza specjalny podatek od aut elektrycznych

Jednolity podatek światowy – II filar reformy OECD

Jednolity podatek dla dużych firm to element II filaru (Pillar2) reformy podatków międzynarodowych OECD. Pod koniec 2021 r. 140 krajów G20/OECD osiągnęło porozumienie zakładające wprowadzenie wspólnych reform podatkowych zapobiegających przenoszeniu zysków. II filar tej reformy ma uderzyć głównie w duże międzynarodowe grupy przedsiębiorstw. Minimalny podatek w wysokości 15 proc. dotyczyć będzie firm osiągających przychody wyższe niż 750 mln euro rocznie. Wlicza się tu przychody osiągane z całej działalności międzynarodowej.

Czeski minister finansów tak komentował wprowadzenie minimalnego podatku:

Jestem bardzo usatysfakcjonowany, że możemy dziś ogłosić zgodę na wprowadzenie dyrektywy będącej elementem II filaru. Nasza wiadomość jest klarowna: Największe korporacje, międzynarodowe czy krajowe, będą musiały płacić podatek dochodowy od osób prawnych nie niższy niż 15 proc. na całym świecie. 

Przeciwko reformie protestowały wcześniej Węgry oraz Polska. Węgrzy argumentowali, że to zły czas na podnoszenie stawek podatkowych w sytuacji szkód gospodarczych, które wyrządziła inwazja Rosji na Ukrainę. Polska z kolei domagała się, aby najpierw podjęto pracę nad reformami podatkowymi uderzającymi w duże firmy technologiczne (I filar reformy).

Dyrektywa ma zostać wprowadzona do systemów prawnych państw członkowskich UE do końca 2023 r. UE podkreśla swoją rolę lidera we wprowadzaniu wspólnych porozumień krajów G20 i OECD. 

Zobacz też: Niemcy wprowadzają nadzwyczajny podatek, aby uchronić obywateli przed wysokimi rachunkami

Minimalny podatek dla dużych firm to nie koniec reform

Powszechną praktyką jest rejestrowanie firm w krajach, w których można osiągnąć najlepszą efektywną stawkę podatkową, w tym najniższą stawkę corporate tax. Pozwala to przedsiębiorstwom płacić niższy podatek niż w kraju z mniej atrakcyjnym systemem podatkowym. Tak jest m.in. w Irlandii, gdzie stawka CIT jest stosunkowo niska. Swoje siedziby mają tam największe firmy technologiczne, takie jak Meta (Facebook) czy Google.

Globalny minimalny podatek od osób prawnych ma w dużej mierze ukrócić takie działania i wyeliminować rywalizację państw na tym polu. Ograniczyć przerzucanie zysków dzięki preferencyjnemu opodatkowaniu ma także I filar reformy. Ma on przenieść część praw do opodatkowania z kraju, w którym firma ma siedzibę do kraju, w którym firma osiąga zyski. Dopiero I filar faktycznie jest w stanie uderzyć w takie przedsiębiorstwa jak Google i inne firmy technologiczne. Prace nad I filarem znajdują się jednak na bardzo wczesnym etapie. Trwają rozmowy na temat kształtu reformy.

I filar będzie jednym z elementów walki Unii Europejskiej z firmami technologicznymi. Niedawno Meta została ukarana za naruszenie przepisów RODO (Więcej: Meta zapłaci karę. 276 mln dolarów za wyciek danych dla właściciela Facebooka).

Podatek CIT na Węgrzech będzie można opłacić dolarami lub euro