Gospodarka

Nie tylko Rosja. Te kraje również są objęte sankcjami gospodarczymi

Do 2022 roku krajem objętym największą liczbą sankcji był Iran

System sankcji został znacząco rozbudowany w minionym roku w wyniku rosyjskiej agresji na Ukrainę. Jeśli chodzi o kraje objęte sankcjami, dominuje Rosja. Jeszcze w minionym roku pierwsze miejsce należało do Iranu. W ciągu dwunastu miesięcy obostrzenia były sukcesywnie rozszerzane na kolejne obszary. 

Kraje objęte sankcjami – ograniczenia obejmują Rosję, Iran czy Syrię

Po ataku na Ukrainę Rosja stała się państwem najmocniej objętym sankcjami. W 2022 roku jej status drastycznie się zmienił, większość państw ograniczyła wymianę handlową z Federacją Rosyjską. Szacuje się, że obecnie na państwo, obywateli i podmioty powiązane z Rosją nałożonych jest w sumie 14 081 sankcji, w więc pięciokrotnie więcej niż przed uznaniem obwodów ługańskiego i donieckiego za niepodległe państwa 22 lutego 2022 roku.

Zobacz także: Wyroki śmierci i egzekucje. UE i USA nakładają sankcje na Iran

Przed zeszłoroczną inwazją, krajem najbardziej objętym sankcjami był Iran z 3616 aktywnymi sankcjami nałożonymi przez Stany Zjednoczone, Organizację Narodów Zjednoczonych, UE i kraje takie jak Australia, Kanada, Indie i Izrael. Trzecie miejsce w zestawieniu zajmuje Syria, na którą zaczęto nakładać obostrzenia podczas wybuchu wojny domowej w 2011 roku. Wraz z upływem lat eskalacja konfliktu doprowadziła na przestrzeni lat do kryzysu humanitarnego.

Statista

Zobacz także: Maersk sprzedaje ostatnie obiekty w Rosji, kończąc działalność na tamtejszym rynku

Kto nakłada najwięcej sankcji? Dominacja USA

Obecnie w nakładaniu sankcji dominują Stany Zjednoczone. Waszyngton stosuje 1948 ograniczeń. Kolejne miejsca zajmują Szwajcaria i Kanada z odpowiednio 1782 i 1590 obostrzeniami. Większość nałożonych sankcji obejmuje osoby fizyczne. Szacuje się, że 2210 z 11 327 sankcji nałożono na podmioty lub elementy infrastruktury krytycznej (statki, samoloty). W tych szacunkach nie uwzględniono jednak ograniczeń sektorowych, które dotyczą m.in. embargo handlowe na gaz lub ropę.

Rok po inwazji – Rosja objęta największą liczbą sankcji

Według naukowców z Yale School of Management ponad 1000 firm wycofało się z rosyjskiego rynku. W minionym roku sankcje nakładano z różną częstotliwością, stosując podejście etapowe. Wielokrotnie komentowano ich skuteczność, zakres obowiązywania oraz potencjalne skutki. Według naukowców reprezentujących Centrum Badań Polityki Gospodarczej (CEPR) skuteczność sankcji jest większa, jeżeli wprowadzane są one przez państwa multilateralnie. Oznacza to nakładanie obostrzeń wspólnymi pakietami. Na podstawie analizy „Sanctions coalitions: Stronger together” autorstwa czterech ekonomistów (Sonali Chowdhry, Julian Hinz, Katrin Kamin, Joschka Wanner) wpływ wspólnotowych (multilateralnych) sankcji na koszty gospodarcze krajów jest ogromny (Więcej: Multilateralne sankcje mogłyby zwiększyć skuteczność środków wymierzonych w Rosję). Główny wniosek płynący z badań brzmi następująco:

Multilateralne sankcje w ramach koalicji państw zmniejszają średnie straty dobrobytu w kraju, który je wdraża, a jednocześnie pogłębiają straty dobrobytu w państwach objętych sankcjami.

Kwestionowanie działania sankcji zazwyczaj wynika wyłącznie z domysłów, bez przedstawienia wyników badań. Kolejna analiza„Business Retreats and Sanctions Are Crippling the Russian Economy” autorstwa Jeffrey’a A. Sonnenfelda, Stevena Tiana, Franeka Sokolowskiego, Michala Wyrebkowskiego i Mateusza Kasprowicza jednoznacznie wskazuje na działanie systemu sankcji. Naukowcy tłumaczą, że tezy dotyczące tego, że sankcje miałyby działać na szkodę Zachodowi, a nie Rosji są powielane bez podparcia konkretnymi danymi:

Rząd rosyjski nie ujawnia już niektórych wskaźników ekonomicznych, które przed wojną były aktualizowane co miesiąc, w tym wszystkich danych dotyczących handlu zagranicznego, w tym danych dotyczących eksportu i importu, zwłaszcza z Europą; danych dotyczących miesięcznego wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego; wielkości eksportu towarów; napływu i odpływu kapitału; sprawozdań finansowych dużych przedsiębiorstw, które wcześniej były obowiązkowo publikowane przez same przedsiębiorstwa; danych dotyczących bazy monetarnej banku centralnego; danych dotyczących bezpośrednich inwestycji zagranicznych; danych dotyczących udzielania i zaciągania kredytów oraz innych danych związanych z dostępnością kredytów.

W ciągu dwunastu miesięcy system globalnych sankcji został rozbudowany. Spowodowało to m.in. wyjście wielu międzynarodowych korporacji z rosyjskiego rynku. Głos w sprawie systemu obostrzeń gospodarczych zabrały Chiny w pierwszą rocznicę ataku, wzywając do ograniczenia sankcji i „wyrzeczenia się mentalności zimnowojennej” (Więcej: Rok od inwazji. Chiny publikują 12-punktowy plan pokojowy. Co zawiera?).

Mija rok od rosyjskiej agresji. Ukraina przeżywa kryzys humanitarny, a PKB spadł o 30%

Wszelkie prawa do treści zastrzeżone.

Agnieszka Patyk

Absolwentka studiów azjatyckich dalekowschodnich, studentka KU Leuven i ekonomii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Swoją przyszłość wiąże z finansami, ze szczególnym uwzględnieniem dalekowschodnich giełd papierów wartościowych. Jej pasją są języki obce, posługuje się angielskim, chińskim, rosyjskim oraz niemieckim. Współautorka monografii naukowej „Systemy Polityczne państw Bliskiego Wschodu”.

Polecane artykuły

Back to top button

Adblock Detected

Please consider supporting us by disabling your ad blocker