Czy rowery podbiją polskie miasta? Oto jak wzrosła długość dróg rowerowych w Polsce
Rowery są coraz bardziej konkurencyjne wobec samochodów jako środek transportu w mieście. O popularności roweru w dużej mierze decyduje dobrze rozwinięta infrastruktura rowerowa.
Jazda na rowerze to według badań najbardziej lubiana aktywność fizyczna Polaków. W ostatnich latach rower zajął ważne miejsce w koncepcjach zrównoważonej mobilności miejskiej. Jego liczne zalety dla ludzi i miast zyskują także coraz większą sympatię w polskich miastach, czego efektem jest rosnąca sieć dróg rowerowych. Odpowiednia infrastruktura rowerowa w miastach sprzyja temu, że coraz więcej osób wybiera rower jako środek transportu. Oto jak wzrasta długość dróg rowerowych w Polsce.
- W latach 2011-2021 wybudowano w Polsce 13 000 km dróg rowerowych.
- W polskich miastach wojewódzkich w ciągu 10 lat przybył ponad 2000 km dróg rowerowych.
- W Warszawie istnieje 739 km dróg rowerowych, ponad 400 km więcej niż w drugim w zestawieniu Poznaniu.
Długość dróg rowerowych w Polsce rośnie
W ostatnich 10 latach przybyło w Polsce prawie 13 000 km dróg rowerowych – informuje Polski Instytut Ekonomiczny w Tygodniku Gospodarczym, powołując się na dane GUS z lat 2011-2021. W Polsce istnieje ogółem prawie 19 000 km dróg rowerowych.
Czy to dużo? Trudno jednoznacznie ocenić, bowiem można na ten wynik patrzeć pod różnym kątem. Inaczej sytuacja przedstawiać się będzie, gdy spojrzymy na stosunek długości dróg rowerowych do dróg publicznych, a inaczej, gdy popatrzymy na relację długości dróg rowerowych do powierzchni danego regionu czy miasta. Na pewno wciąż daleko nam do „rowerowych” krajów takich jak Dania czy Holandia.
Zobacz też: Przesiadka na rower jest dobrą decyzją dla klimatu
W których miastach buduje się najwięcej dróg rowerowych?
W latach 2011-2021 długość dróg rowerowych w polskich miastach wojewódzkich wzrosła z 1430 km do 3480 km, co oznacza wzrost o 143 proc. Największy wzrost nastąpił, co ciekawe, w mniejszych miastach, ale warto pamiętać, że wynika on częściowo z tego, że dróg rowerowych było w nich wcześniej mało. W Kielcach wzrost wyniósł 350 proc., w Opolu 287 proc., a w Katowicach 264 proc.
Zdecydowanie najwięcej dróg rowerowych można znaleźć w stolicy. Do 2021 r. w Warszawie wybudowano 739 km dróg rowerowych. Pod tym względem Warszawa nie ma sobie równych. Drugi w zestawieniu Poznań ma ich nieco ponad 300 km. Pozostałe miejsca w pierwszej piątce zajmują Wrocław, Kraków i Łódź.
Jak wskazuje analityk PIE Tomasz Mądry, sytuacja zmienia się, gdy wyniki te porównamy z powierzchnią miasta. W relacji dróg rowerowych do 1 km2 miasta Warszawa plasuje się na trzecim miejscu, a przed nią znajdują się… Białystok i Olsztyn.
Na poniższym wykresie przedstawiono długość dróg rowerowych w poszczególnych miastach wojewódzkich (w kilometrach, lewa oś wykresu) oraz zmianę procentową długości w latach 2011-2021 (w procentach, prawa oś).
Ważna jest także nie tylko sama długość dróg rowerowych, ale także ich jakość (np. rodzaj zastosowanej nawierzchni, sposób zaprojektowania pod względem bezpieczeństwa) i kompletność sieci dróg w danym obszarze. To ona silnie wpływa na atrakcyjność roweru jako środka transportu. Drogi rowerowe powinny się ze sobą możliwie jak najczęściej łączyć, aby umożliwić płynny przejazd bez konieczności przeprowadzania roweru czy włączania się do ruchu po drogach publicznych. ”Porwana” sieć dróg sprawia, że miasto jest mało przyjazne dla rowerzystów.
Warto pamiętać, że ścieżka rowerowa to potoczne określenie, jednak jest ono niepoprawne. Drogi przeznaczone rowerzystom nazywa się drogami rowerowymi. Można wyróżnić m.in.: drogi rowerowe (DDR), ciągi pieszo-rowerowe (CPR), drogi pieszo-rowerowe (DPR). Coraz częściej spotykanym rozwiązaniem są także kontrapasy, czyli wydzielone dla rowerzystów fragmenty dróg jednokierunkowych dla aut, dzięki którym rowerzyści mogą się poruszać „pod prąd”.
Zobacz też: Francuska firma logistyczna stawia na elektryczne rowery cargo
Rower ma szansę stać się ważnym środkiem transportu w polskich miastach
Rower jako środek transportu posiada wiele zalet, na których skorzystać mogą nie tylko osoby się nim poruszające, ale także miasta. Nie produkuje spalin, nie tworzy korków, nie zużywa paliw kopalnych. Korzyści odnoszą też rowerzyści – jazda na rowerze poprawia zdrowie fizyczne i psychiczne, wymaga stosunkowo niskich inwestycji, a często w przypadku odległości mniejszych niż 5 km pozwala także przedostać się szybciej niż samochodem. W polskich warunkach problem często stanowią warunki atmosferyczne, które zniechęcają wiele osób do przesiadki na rower.
Szanse na to, że rower będzie coraz powszechniejszym środkiem transportu w polskich miastach, są spore. Jazda na rowerze to ulubiona aktywność fizyczna Polaków, a rower posiada 79 proc. gospodarstw domowych (dane GUS). Obecnie odsetek osób wybierających rower jako sposób dotarcia do pracy/uczelni/szkoły/sklepu wynosi kilka procent, ale w ostatnich latach wzrasta. Można spodziewać się, że wspierać to zjawisko będą także rowery elektryczne (e-bike), dzięki którym osoby o niższej sprawności fizycznej także mogą korzystać z jednośladów. Po rower zaczynają też sięgać firmy kurierskie, decydujące się na rowery cargo rozwiązujące częściowo problem transportu rowerem większych ładunków.
O upowszechnieniu roweru jako środka transportu w polskich miastach dalej decydować będzie długość dróg rowerowych w Polsce, ich jakość, przemyślana sieć, stan utrzymania. Ważne czynniki to także stojaki rowerowe, możliwość pozostawienia roweru w bezpiecznym miejscu. Wiele do zrobienia mają tutaj też pracodawcy, którzy mogą dodatkowo zaoferować szatnie, prysznice.
