Dzietność w Europie: Odwróć tabele Polska na czele!
Żadnemu państwu członkowskiemu nie udało się w 2021 roku osiągnąć współczynnika dzietności zapewniającego zastępowalność pokoleń
Opublikowane przez Eurostat dane ukazują, jak kształtowała się dzietność w Europie w 2021 roku. Wynika z nich między innymi, iż żadnemu państwu członkowskiemu nie udało się osiągnąć współczynnika dzietności zapewniającego zastępowalność pokoleń. Przy czym najniższe wartości tego wskaźnika zanotowano kolejno na Malcie, w Hiszpanii, we Włoszech oraz… w Polsce!
Ile dzieci rodzi się w Europie? Z każdą dekadą coraz mniej!
Wraz z upływem dekad w Europie rodziło się coraz mniej dzieci. Jeszcze w 1964 roku, kiedy to miał miejsce historyczny rekord, liczba urodzeń na terenie naszego kontynentu wynosiła aż 6,8 mln. Następnie zaś nastąpił trwający wiele dekad spadek, który poskutkował tym, iż w 2002 roku urodziło się już o prawie 2,5 miliona dzieci mniej niż w 1964 roku. Co prawda w następnych latach analizowany trend został przerwany (liczba urodzeń w latach 2003-2008 roku wzrosła do 4,68 mln), ale jedynie tymczasowo. Po 2008 roku z kilkoma wyjątkami, na świat z każdym rokiem przychodziło coraz mniej niemowląt, a według najnowszych danych Eurostatu, w 2021 roku w UE urodziło się już zaledwie 4,09 mln dzieci! Przy czym, byłby to historycznie najniższy wynik, gdyby nie to, że w pandemicznym 2020 roku zanotowano liczbę urodzeń na poziomie 4,07 mln.
Zobacz także: Dziecko urodzone w 2021 roku będzie żyło średnio 25 lat dłużej niż noworodek z 1950 roku
Spadek ten w połączeniu z nadal rosnącą populacją doprowadził do tego, że wartość współczynnika urodzeń w Europie (liczba urodzeń przypadająca na 1000 mieszkańców) wręcz zanurkowała. Jak donosi Eurostat, w 1970 roku wynosiła ona 16,4. W 1985 roku na 1000 Europejczyków przypadało już jedynie 12,8 urodzeń. Z kolei 36 lat później analizowany wskaźnik wyniósł już zaledwie 9,1. Jednakże warto przy tym zaznaczyć, iż miernik ten ani nie oddaje zbyt dobrze faktycznego stanu dzietności w Europie, ani nie nadaje się do porównywania krajów. Wynika to z tego, iż jak zaznacza Eurostat, nie uwzględnia on zmian wielkości oraz struktury populacji. Z tego powodu między innymi do tworzenia analiz porównawczych konstruowany jest inny wskaźnik — współczynnik dzietności.
Dzietność w Europie: Odwróć tabele Polska na czele!
Ten miernik, jak podaje GUS, oznacza:
Liczbę dzieci, które urodziłaby przeciętnie kobieta w ciągu całego okresu rozrodczego (15–49 lat) przy założeniu, że w poszczególnych fazach tego okresu rodziłaby z intensywnością obserwowaną w badanym roku.
Przy czym w przeciwieństwie do współczynnika urodzeń, analizowany wskaźnik w ciągu ostatnich dwóch dekad nie tylko nie spadł, a nawet nieznacznie wzrósł. Zgodnie z danymi zaprezentowanymi na zamieszczonym poniżej wykresie, w 2001 roku dla całej UE współczynnik dzietności wyniósł 1,43, a w 2021 roku był już o 0,1 większy. Jednakże bynajmniej nie oznacza to, że sytuacja związana z dzietnością w Europie jest dobra. Współczynnik dzietności w UE nadal jest znacznie poniżej wielkości zapewniającej prostą zastępowalność pokoleń, która to dla krajów rozwiniętych wynosi 2,1. Co więcej, w żadnym państwie członkowskim nie zanotowano wskaźnika dzietności przekraczającego wspomniany poziom.
Zobacz także: Hyundai Motor Company skończy współpracę z firmami oskarżonymi o zatrudnianie dzieci
Choć, warto zaznaczyć, iż niektóre kraje były znacznie bliższe osiągnięcia tego celu niż inne. Najwyższe wartości wskaźnik ten osiągnął kolejno we Francji (1,84), Czechach (1,83) oraz Rumunii (1,81). Przy czym, w wypadku naszego południowego sąsiada współczynnik ten jeszcze nie tak dawno temu wynosił 1,3 i był najniższy na świecie (szerzej o tym, jak Czechom udało się tak znacznie podnieść dzietność, opisaliśmy tutaj: Czeski cud demograficzny – mieli najniższą dzietność na świecie, dziś są wzorem do naśladowania [RAPORT OG]). Na drugim biegunie znalazła się zaś Malta ze współczynnikami dzietności wynoszącym w 2021 roku zaledwie 1,13. Nieznacznie większe wskaźniki zanotowano w Hiszpanii (1,19) oraz we Włoszech (1,25). Na czwartym miejscu w UE zaś znalazła się Polska ze wskaźnikiem dzietności większym jedynie o 0,08 niż we Włoszech.
Co w praktyce oznacza niska dzietność w Europie?
No dobrze, a co tak niska dzietność w Europie oznacza w praktyce? W skrócie wskazuje ona, że jeżeli rządy nie podejmą działań mających na celu ją podnieść, ani nie zwiększą imigracji, wiele krajów UE czeka depopulacja. Przy czym na przykład w wypadku Polski proces ten już na dobre się rozpoczął. Według najnowszej prognozy demograficznej ministerstwa finansów opublikowanej przez ZUS ludność kraju nad Wisłą obniży się do 32,5 mln w 2060 roku, a następnie do 28,2 mln w 2080 roku. Oznacza to, że w ciągu następnych sześciu dekad zmniejszy się ona o prawie 10 mln, a w liczbach względnych o ponad 25 proc.
