Według analizy Economic Policy Institute prezesi największych firm w Stanach Zjednoczonych zarabiali w 2020 roku średnio 351 razy więcej niż szeregowi pracownicy. Eksperci wskazują, że to oznacza wzrost 1322% od 1978 roku. Tym samym zarobki prezesów są dziś znacznie wyższe niż w ostatnich dekadach XX wieku.
Zarobki prezesów a szeregowych pracowników
Badacze stwierdzili, że rosnące wynagrodzenia prezesów i dyrektorów generalnych nie wynikają ze wzrostu kompetencji, lecz najczęściej z wykorzystania przez nich uprawnień do ustalania własnych wynagrodzeń.
Zarządy największych amerykańskich firm dają menedżerom najwyższego szczebla pakiety wynagrodzeń, które w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat rosły szybciej niż topowe notowania giełdowe czy płace szeregowych pracowników. Analitycy EPI jako przykład przywołują jedną z 350 największych amerykańskich firm, gdzie dyrektor generalny w 2020 roku otrzymywał średnio 24,2 mln USD (przy użyciu „zrealizowanej” miary wynagrodzenia dyrektora, która uwzględnia nagrody w postaci akcji, gdy zostaną nabyte, oraz opcji na akcje, gdy zostaną spieniężone, a nie przyznane). To właśnie często instrumenty finansowe przesądzają o rosnącej asymetrii w strukturze wynagrodzeń. Zaobserwowany w 2020 roki wzrost o 18,9% (w porównaniu do 2019 roku) wynikał głównie z szybkiego wzrostu nagród w postaci akcji oraz zrealizowanych opcji na akcje. Tym samym w 2020 roku stosunek wynagrodzenia CEO do zwykłego pracownika wyniósł 351 do 1, gdy rok wcześniej wynosił on 307 do 1. Dla porównania stosunek ten wynosił w 1965 roku 21 do 1.
Struktura wynagrodzeń oparta o system nagród w postaci akcji i opcji na akcje sprawia, że prezesi topowych amerykańskich firm zarabiają nawet sześć razy więcej niż inni bardzo dobrze zarabiający znajdujący się w 0,1% społeczeństwa amerykańskiego. Podczas gdy zarobki prezesów wzrosły o 1322% od 1978 roku, zarobki pracowników wzrosły w analogicznym okresie o 18%.
Zobacz także: USA: W ciągu roku korporacje wzbogaciły się o 1,78 bln dolarów kosztem klasy robotniczej
Zobacz także: Sąd Najwyższy oddalił pozew antymonopolowy przeciwko Amazonowi
Jak różnice wpływają na strukturę społeczeństwa w USA?
Autorzy analizy przekonują, że asymetryczny wzrost wynagrodzeń na tzw. górze przyczynia się do wzrostu nierówności płacowych w Stanach Zjednoczonych. Badacze stwierdzają również, że tendencja wzrostowa wynika przede wszystkim ze zdolności do ustalania wynagrodzeń, co nie jest powiązane ze wzrostem produktywności lub posiadania specyficznych, wymagających umiejętności. Zaburzenie proporcji w ostatnich dekadach powiązane jest również z giełdą, która winduje zarobki.
Według Economic Policy Institute zasadnym posunięciem może być zmniejszenie zachęt dla dyrektorów generalnych do uzyskiwania ustępstw gospodarczych, jak i ograniczą ich zdolność do robienia tego. Autorzy analizy wskazują m.in. na przywrócenie wyższych krańcowych stawek podatku dochodowego na samym szczycie, ustalanie wyższych stawek podatku od osób prawnych dla firm, które mają wyższy stosunek wynagrodzeń dyrektorów do pracowników oraz stosowanie egzekwowania prawa i regulacji antymonopolowych do ograniczania nadmiernej siły rynkowej firm (Więcej: Minimalny podatek dochodowy dla miliarderów — nowa propozycja Bidena oraz Sanders proponuje wprowadzenie 95% podatku od nadzwyczajnych zysków).
Młodszy czy starszy szef – kto potrafi lepiej zarządzać firmą? Odpowiedź nie jest jednoznaczna
