Jak wygląda inflacja w Europie? Kto nas wyprzedza? [RANKING]
Wojna na Ukrainie sprawiała, że inflacja w Europie nadal rośnie. W jakich krajach jest ona najwyższa? Gdzie w Europie ceny rosną najwolniej?
Inflacja w Europie nadal rośnie. Jednak między krajami występują duże różnice. Są państwa, gdzie nie przekracza ona nawet 5%. W wielu krajach jest ona za to wyższa niż 20%. Jak wypada Polska?
Jak wygląda inflacja w Europie? Dzięki nowym danym Eurostatu możemy przyjrzeć się dynamice cen na Starym Kontynencie. Jakie kraje są liderem pod względem inflacji w Europie? Jak na tle innych państw wypada Polska?
Inflacja w Europie — kraje nadbałtyckie wśród liderów
Najnowszy, czerwcowy odczyt inflacji w Unii Europejskiej potwierdza, że już 2 państwa członkowskie Unii mają inflację przekraczającą 20%. Nieprzerwanie liderem jest Estonia. Inflacja w tym małym nadbałtyckim kraju wynosi już 22%. Drugie miejsce przypadło w czerwcu Litwie. Ceny u naszego północno-wschodniego sąsiada były w czerwcu o 20,5% wyższe niż jeszcze rok temu.
Podium zamyka kolejna nadbałtycka republika. Na Łotwie ceny rosły w czerwcu w tempie 19,2%. Ta trójka nadbałtyckich państw jest w UE na zdecydowanym prowadzeniu. Mimo że inflacja w tych krajach jest już tak wysoka, to stopy procentowe nadal wynoszą 0%. Powodem jest gołębia polityka Europejskiego Banku Centralnego. Brak własnej waluty jest dla tych państw dość problematyczny. Zaletą posiadania euro jest silna waluta. To z kolei jeden z czynników obniżających poziom inflacji. Co ciekawe, czwartą pozycję zajął kolejny nasz sąsiad. Tym razem południowy. W Czechach ceny były w czerwcu aż o 16,6% wyższe niż 12 miesięcy temu. Piąte miejscem przypadło Bułgarii, gdzie Inflacja wyniosła 14,8%.
Inflacja CPI a HICP
Z kolei inflacja w Polsce wynosiła według Eurostatu 14,2%. To o 1,3 p.p. mniej niż szacuje GUS. Warto przypomnieć: obecnie w Polsce liczy się dwa rodzaje inflacji konsumenckiej. CPI (consumer price index) liczona jest na potrzeby własne. Pozwala nam np. planować budżet i tworzyć szereg danych. Eurostat z kolei mierzy inflację HICP. Różnica w wysokości wynika z niego innego składu koszyka. Dzięki identycznej metodologii inflacja HICP pozwala na porównanie poziomu inflacji w Europie. CPI liczona jest przez urzędy statystyczne wielu państw, ale różnice w metodologii sprawiają, że trzeba brać to z lekkim dystansem.
Inflacja w Europie — gdzie jest najniższa?
Najniższą inflację w UE zarejestrowano w Malcie. Ceny tam rosły „jedynie” w tempie 6,1% rocznie. Drugi najniższy wzrost zanotowano we Francji, gdzie wyniosła ona 6,5%. Trzecie miejsce zajęła Finlandia z inflacją rzędu 8,1%. Co ciekawe, czwarte miejsce przypadło naszemu zachodniemu sąsiadowi. W Niemczech inflacja wynosiła 8,2%. To niemal 2 razy mniej niż w Polsce. Poniższy wykres prezentuje jak wyglądała inflacja w Europie w czerwcu br.
Wykres: Inflacja w krajach UE w czerwcu
Dlaczego inflacja w Polsce i krajach nadbałtyckich jest tak wysoka?
Co stoi za tak wysoką inflacją w Polsce i krajach bałtyckich. Odpowiedź brzmi — bieda i geografia. Z reguły biedne społeczeństwa wydają na żywność większą część swoich dochodów. Żywność jest jednym z głównych napędowych inflacji w UE. Większy wpływ mają jedynie ceny energii. Te ponownie, są wyższe w biednych krajach. Dodatkowo na Wschodzie Europy wydatki na ogrzewanie są relatywnie wyższe. Gdy dodamy do tego fakt, że kraje Europy Wschodniej są uzależnione od dostaw gazu i węgla to znajdziemy odpowiedź na tak duże podwyżki cen w kraju.
Wykres: Inflacja HICP a ceny energii i żywności.
Inflacja w Europie — jak wygląda poza UE?
Warto jednak pamiętać, że UE to nie cała Europa. Niestety ze względu na inną metodologię porównania mogą być nieco błędne, to dają one ogólny obraz sytuacji w Europie. Najwyższą inflację w Europie zanotowano w czerwcu w Turcji. Inflacja w Turcji wyniosła aż 78,6%.
Zobacz też: Kiedy inflacja spadnie? To już kwestia najbliższych miesięcy
Powodem takiego wzrostu cen jest nietypowa polityka monetarna tego kraju. W obliczu rosnących cen bank centralny zaczął obniżać stopy procentowe. To nie tylko zwiększyło popyt, ale także osłabiło walutę. Najsilniej drożeją transport, meble żywność oraz HoReCa. Turecki urząd statystyczny wskazuje, że ceny transportu wzrosły o 123,37% r/r, a ceny żywności i napojów bezalkoholowych o 93,93%. Według niezależnej grupy badawczej ENAG inflacja w czerwcu tak naprawdę wyniosła aż 175,6%. To oznacza, że w Turcji jest hiperinflacja! Zakładając hiperinflację kraj ten może „pochwalić się” 4 miejscem pod względem najwyższego wskaźnika CPI na świecie zaraz za Wenezuelą (167,2%), Sudanem (192,2%) oraz Libanem (211,4%) – dane za maj.
Druga na podium znalazła się biedna Mołdawia. Fakt, że kraj ten wydaje bardzo dużo na żywność, potęguje dodatkowa wojna na Ukrainie. Rosja i Ukraina odpowiadały w zeszłym roku aż za 20% Mołdawskiego importu. Duży udział w handlu z Rosją miała także Estonia, która zamyka podium. Zaraz za podium znalazła się pogrążona w wojnie Ukraina.
Wykres: Czerwcowa inflacja w Europie
Zobacz też: Inflacja w Europie przyspiesza. Skąd się wzięła? [ANALIZA]
Jedynie w jednym kraju inflacja nie przekroczyła w czerwcu 5%. Gdy pojawią się nowe dane, do Szwajcarii dołączy prawdopodobnie jeszcze Liechtenstein. Są to dwa bardzo bogate kraje. Mocna waluta, dużo czystych źródeł energii czy małe wydatki na żywność sprawiły, że podwyżki cen nie dotknęły mieszkańców tych dwóch państw. Inflacja w Szwajcarii co prawda przyspiesza, ale wynosi jedynie 3,4%. Warto jednak zaznaczyć, że jak na warunki tego kraju, to bardzo wysoka dynamika cen. Jest najwyższa od lat 90.
